KDV TEVKİFATINA KONU MASRAFLARIN AKTARIMINDA KDV TEVKİFATI OLUR MU?

KDV TEVKİFATINA KONU MASRAFLARIN AKTARIMINDA

KDV TEVKİFATI OLUR MU?

KDV tevkifatı ihtiyari bir uygulama olmayıp, Hazine ve Maliye Bakanlığınca tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması zorunludur. Diğer taraftan, Maliye Bakanlığınca tevkifat kapsamına alınmamış işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması mümkün değildir. Vergi alacağını güvence altına almak amacıyla düzenlenen bu madde sadece ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlar için öngörülmüş değildir. Maliye Bakanlığı, bunların dışında gerekli gördüğü diğer hallerde de verginin ödenmesinden işleme taraf olanları sorumlu tutabilecektir. Maddede belirtilen işlemlere taraf olanlar, kendine mal teslim edilen veya hizmet ifa edilen kişi ve/veya kurumlardır. Bunlar, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten mükellef gibi sorumlu olacaklardır.

KDV tevkifatından temel kural işlemin muhatapları tarafından yapılan işlemlerin tevkifata tabi tutulmasıdır. Yansıtma işlemi yapılan işlemin gerçek muhatabına aktarılması amacı taşır, ikinci bir mal teslimi veya hizmet ifası içermez.

İdare, ilk yapılan işlemde vergi kesintisine yönelik düzenlenmesine uygun vergilendirme yaptığından, ikinci yapılan yansıtma işlemi tevkifata tabi olmayacaktır.

Katlanılan hizmet bir tevkifata tabi hizmet ise, masraf yansıtmalarında da KDV tevkifatı olması gerektiği düşünülebilir. Fakat, KDV tevkifatı için bir hizmet ifası gerektiğinden masraf yansıtması şekilde gerçekleşen işlemlerde verilen bir hizmet yerine masrafın doğrudan asli sahip veya sahiplerine aktarım olduğundan ilk faturada KDV tevkifatı olsun veya olmasın, idareye göre masraf yansıtma faturasından işleme ilişkin tüm KDV tutarı tevkifatsız yansıtılacaktır.

60 No.lu KDV Sirkülerinin 2.2.2.2. no.lu bölümünde verilen aşağıdaki örnek ile bu tereddüt Sirküler bazında giderilmiştir.

“(K) Holding A.Ş. belirlenmiş alıcılar arasında yer aldığından (JK) firmasından aldığı danışmanlık hizmeti Tebliğin (3.2.2) bölümüne göre tevkifata tabi tutulacaktır. Temin edilen bu hizmetin (K) Holding A.Ş. tarafından grup şirketi (NL) A.Ş.’ye aktarılmasında düzenlenen faturada hesaplanan KDV ise tevkifata tabi tutulmayacaktır.”

"https://www.alomaliye.com/2022/08/31/gider-veya-gider-yansitmalarinda-kdv/"

Bu durum özellikle Holding veya grup şirketleri gibi şirketler için önemlidir. Zira, ana şirket yurtdışından aldığı tevkifat konu işlemler için bağlı diğer şirketlerine KDV tevkifatı göstermeksizin fatura vb belge ile yansıtmaktadır.

Buna karşın, masraf veya gider aktarımı niteliğinde olmayan ödemeler nedeniyle tevkifatsız işlem yapılması bu açıdan mümkün değildir.

Vergiden istisna edilen işlemle ilgili masrafların yansıtılmasında ilgili işlem bir istisna kapsamındaki işlem ise, masraf edinimi KDV’li olsa dahi, istisna kapsamında işlem tesis edilecektir. Örneğin, serbest bölgelere genel gider (hizmet) dağıtılması durumunda KDV’den istisna işlem yapılması gerekmektedir.

Eğer, bir iş yapılıyor ve yapılan masraflar bu işin ayrılmaz bir parçası ise o zaman masraf aktarımı denilerek KDV tevkifatından kaçılamaz. Bu nedenle yapılan masraf akratımlarının bu işin doğal ve tabi sonucu olup olmadığı, sözleşme koşulları da dikkate alınarak değerlendirilmesi lazım. Bu nedenle neyin masraf aktarımı, neyin olmadığını iyi anlamak gerekmektedir.

Sigortalının Masraf Aktarımları:

KDVK-60/2011-1 sayılı sirkülerine göre “Bir teslim veya hizmetin karşılığını teşkil etmeyen veya buna bağlı olarak ortaya çıkmayan sigorta tazminatları KDV'nin konusuna girmemektedir. Bu durumda, sigortalının hasar gören eşya için sigorta şirketinden aldığı tazminat için KDV hesaplanması söz konusu olmayacaktır. Ancak, sigortalı mükellefin hasar gören eşyayı tamir ettirerek, adına düzenlenen faturaları ibraz etmek suretiyle tamir bedelini sigorta şirketinden tahsil ettiği durumda, sigortalının, sigorta şirketi adına yaptığı ve KDV'ye tabi olan masrafların aynen sigorta şirketine yansıtılması için fatura düzenlenmesi ve KDV hesaplanması gerekmektedir.”

16 Şubat 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 35) ile 1 Mart 2021 tarihinden itibaren sigorta ve reasürans şirketlerine tebliğde sayılan hizmet alımlarında tebliğde belirtilen oranlarla, tebliğde belirtilmeyen diğer tüm hizmet alımlarında tebliğin 2.1.3.2.13 bölümüne göre 5/10 oranında KDV tevkifatı yapma sorumluluğu getirilmiştir.

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği Başkanlığı’na gönderdiği 5 Mart 2021 tarihli yazısında “sigortalının, sigorta şirketi adına yaptığı ve KDV'ye tabi olan masrafların aynen sigorta şirketine yansıtılması işlemlerinde, sigorta şirketleri tarafından ilgili işleme yönelik olarak KDV Genel Uygulama Tebliğinde belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda tevkifat uygulanması gerektiği” belirtilmiştir.

Dikkat edileceği üzere sigortalının masrafları sigorta şirketine aktarması durumunda düzenlenecek faturada 5/10 KDV tevkifatı yapılması gerektiği anlaşılmaktadır. Bu durum yukarıda genel ilkelerden farklı bir görüşün doğmasına neden olmuştur.

Konuyla ilgili muhtelif özelgeler aşağıdaki gibidir:

"İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, inşaat sektöründe faaliyet gösterdiğinizi, Şirketinizin üstlendiği inşaat işinde arsa sahibi Şirketin bir yapı denetim firmasından yapı denetim hizmeti aldığını, bu hizmet nedeniyle arsa sahibi Şirketin KDV tevkifatı yaptığını, arsa sahibi Şirketin hizmet bedelini müteahhit firma olan Şirketinize yansıttığını belirterek düzenlenen söz konusu faturada gösterilen bedel üzerinden KDV tevkifatı uygulamanız gerekip gerekmediği hususunda Başkanlığımızın görüşünü talep etmektesiniz. KDV tevkifat uygulamasına ilişkin usul ve esasların belirlendiği 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.6.2.) bölümünde, yapı denetim hizmetlerinde tevkifatın kapsamını, yapı denetim firmalarınca verilen yapı denetim hizmetlerinin oluşturduğu açıklanmıştır. Ancak, Tebliğde yapı denetim hizmeti bedelinin yansıtılmasında KDV tevkifatına yönelik herhangi bir açıklama yapılmamıştır. Bu itibarla, yapı denetim hizmeti bedelinin firmanıza yansıtılması KDV tevkifatına tabi bulunmamaktadır. "

"Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın, 06.03.2008 tarih ve 6072 sayılı Özelgesinde;

“Tevkifat uygulaması KDV’de bir vergi güvenlik müessesesi niteliği taşımaktadır. Bu uygulamada amaç, hizmeti verenlere ödenecek olan KDV’nin hizmeti alan tarafından doğrudan Hazineye aktarılmasıdır.

Buna göre;

1- …’nin organizatörlüğünü yaptığı temizlik hizmetini grup şirketinin 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliği’nde sayılan kurum ve kuruluşlardan olması halinde, … tarafından bu temizlik hizmeti alımlarında tevkifat yapılacaktır.

2- 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliği’nde sayılan kurum ve kuruluşlar ile birlikte KDV mükelleflerinin de KDV tevkifatı yaptığı özel güvenlik ve işgücü vb. hizmet alımlarında da …’ye düzenlenen hizmet faturalarında tevkifat yapılacaktır.

3- …’nin fiilen hizmet vermediği, dışarıdan temin ettiği hizmetleri aktardığı grup şirketlerine düzenlenen faturalarda ise grup şirketi tarafından …’den tevkifat yapılmayacaktır.”

"İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Federasyonunuzun Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Kanununa göre kontrolünüz altındaki spor salonlarını spor müsabakası takviminin müsait olduğu zamanlarda bazı kamu veya özel kurumlara kiraladığı ve kiralama işlemine ilişkin olarak düzenlediği faturalarda kira bedelleri ile bu işlerle ilgili olarak dışarıdan almış olduğu temizlik, güvenlik vb. gibi hizmet bedellerinin toplamı üzerinden KDV hesapladığı, bu kapsamda Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Müdürlüğüne yapılan bir kiralama işleminde adı geçen Kurum tarafından tevkifat uygulandığı belirtilerek söz konusu işlemde tevkifat uygulanıp uygulanmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

Buna göre, 27-29 Aralık 2011 tarihlerinde adı geçen Kuruma yapmış olduğunuz kiralama hizmeti, hizmetin ifa edildiği dönemde bu Kuruma yapılan kiralama hizmetleri tevkifat uygulaması kapsamında olmadığından tevkifata tabi tutulmayacaktır.

Öte yandan, söz konusu faturada temizlik, güvenlik vb. tevkifata tabi hizmetlere ait bedellerin bulunması halinde, bu hizmetler Federasyonunuzca bilfiil ifa edilmediğinden bu tutarlara ait KDV ler üzerinden de tevkifat yapılmayacaktır.

Ancak, 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin yürürlük tarihi olan 1/5/2012 tarihinden sonra adı geçen kuruma vereceğiniz aracılık ve kiralama hizmetleri dahil tüm hizmet ifalarına ait KDV tutarı üzerinden 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.13.) bölümüne göre 5/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır."

"İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, belirlenmiş alıcılara karşı ifa ettiğiniz mülga 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin 3.2.2. Etüt, Plan, Proje, Danışmanlık ve Denetim vb. Hizmetler kapsamında düzenlenen faturalarda tevkifat uygulandığı, söz konusu hizmetlerin verilmesi sırasında katlanılan masrafların (ulaşım, yemek, konaklama) hizmeti alan tarafa yansıtılması amacıyla düzenlenen faturalarda KDV tevkifatı uygulanıp uygulanmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.Öte yandan, 26/04/2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği'nin "2.1.3.2. KISMİ TEVKİFAT UYGULANACAK HİZMETLER" başlıklı bölümünde tevkifat uygulanacak hizmetler sayılmak suretiyle belirtilmiştir.

Diğer yandan, ... A.Ş. ile firmanız arasında imzalanan 01.04.2013 tarihli "... Danışmanlık Hizmetleri Sözleşmesi"nin 3'üncü maddesinde sözleşmenin konusunun, tedarik zinciri süreçleri ve çalışanlarına yönelik Yalın Altı Sigma konusunda danışmanlık çalışmaları ve birlikte seçilen projelerin metodolojiye uygun yürütülmesi ve sonuçlandırılması için proje danışmanlık ve sertifikasyon hizmetlerinin sağlanması olduğu belirtilmiştir.

Buna göre; 01.04.2013 tarihli "... Danışmanlık Hizmetleri Sözleşmesi" kapsamında firmanız tarafından verilen ve yukarıda belirtilen hizmetlerin sağlanması işinin Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği'nin 2.1.3.2.2. Etüt, Plan, Proje, Danışmanlık ve Denetim vb. Hizmetler kapsamında değerlendirilmesi nedeniyle söz konusu hizmetlerin verilmesi sırasında katlanılan masrafların da (ulaşım, yemek, konaklama) verilen hizmetten ayrı olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından düzenleyeceğiniz faturalar da yer alan KDV'nin tevkifata tabi tutulması gerekmektedir."

"- Mülga 117 Seri No.lu KDV Tebliği ile KDV Genel Uygulama Tebliğinin yukarıda belirtilen bölümleri gereğince, yapı denetim firması tarafından arsa sahipleri adına ayrı ayrı fatura düzenlenmesi ve olayda arsa sahipleri KDV mükellefi olduğundan, düzenlenecek faturalarda gösterilen KDV'nin arsa sahipleri tarafından 9/10 oranında tevkifata tabi tutulması gerekmektedir.

- Söz konusu Tebliğlerde, yapı denetim hizmet bedelinin yansıtılmasında KDV tevkifatına yönelik herhangi bir açıklama yapılmamıştır. Bu itibarla, yapı denetim firması tarafından arsa sahipleri adına ayrı ayrı fatura düzenlenmesine bağlı olarak, yapı denetim hizmeti bedelinin arsa sahibi diğer firma tarafından yüklenici durumunda olan firmanıza yansıtılması KDV tevkifatına tabi bulunmamaktadır.

- Bu şekilde gerek yapı denetim firması tarafından firmanız adına düzenlenen faturada gösterilen KDV'nin, gerekse inşaat yapılan arsanın diğer sahibi olan firma tarafından firmanız adına düzenlenecek yansıtma faturasında gösterilecek KDV'nin firmanız tarafından indirim konusu yapılabileceği tabiidir."

" Buna göre, insan sağlığına yönelik koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri, ilgili bakanlıklar ya da kanunlarla izin verilen gerçek ve tüzel kişiler tarafından ifa edilmesi kaydıyla % 8 oranında KDV ye tabidir. Şirketiniz insan sağlığına yönelik koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi, ve rehabilitasyon hizmetlerinin verilmesi konusunda ilgili bakanlıklar ya da kanunla yetkilendirilmiş gerçek ve tüzel kişilerden olmadığından söz konusu hizmet bedelleri de dahil toplam işlem bedeli üzerinden genel oranda KDV hesaplamanız gerekmektedir.

Öte yandan, başka bir işletme adına yapılan masrafların aynen aktarılması söz konusu olduğunda masrafın aktarılmasına yönelik olarak düzenlenecek yansıtma faturasında yapılan giderin KDV ye tabi olup olmadığı dikkate alınacak, KDV ye tabi olmaması halinde KDV hesaplanmayacak, aynen yansıtılan gider KDV ye tabi olduğu oranda faturalanacaktır.

Ancak, firmanızca % 8 oranında KDV ye tabi olarak alınan sağlık hizmet bedelinin belli bir tutar ilave edilmek suretiyle sağlık hizmetlerini üstlendiğiniz firmalara faturalandırılması, masraf aktarımı olarak ve verilen hizmet de Bakanlar Kurulu Kararı eki II sayılı listenin 21 inci sırası kapsamında değerlendirilemeyeceğinden toplam bedel üzerinden genel oranda KDV ye tabi tutulacaktır.

Ayrıca, tarafınızca yapılan aracılık hizmetleri, 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde, tevkifat yapılacak işlemler arasında yer almadığından söz konusu hizmet bedellerine ait KDV tutarları üzerinden tevkifat uygulanmayacaktır."

" - Şirketinizin kuruluşuna yönelik olarak ....... Hukuk Bürosuna yapılan teslim ve hizmetler genel hükümler çerçevesinde KDV ye tabidir.

-..... Hukuk Bürosunun, kendisine yapılan teslim ve hizmet bedelleri için İspanya'da mukim ........ grup firmasına düzenleyeceği serbest meslek makbuzunda toplam bedel üzerinden genel oranda (%18) KDV hesaplaması gerekmektedir.

-İspanya'da mukim .......... grup firması tarafından Şirketinizin kuruluşuna yönelik olarak yapılan ve bedeli adı geçen firma tarafından karşılanan teslim ve hizmetlere ait bedellerin Şirketinize yansıtılması, ayrı bir işlem olarak değerlendirilecek ve bu işleme ait KDV tarafınızdan sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecektir."

Sirküler için erişim adresimiz: "https://www.adenymm.com.tr/sirkuler"