KDV İADELERİNDE İDARİ GÖRÜŞLERE YANSIYAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR

KDV İADELERİNDE İDARİ GÖRÜŞLERE YANSIYAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR

Ali ÇAKMAKCI

Yeminli Mali Müşavir

Sorumlu Ortak Bağımsız Denetçi

E. Hesap Uzmanı

İletişim: info@adenymm.com.tr-0212 592 00 92

I-GİRİŞ:

Bu çalışma kapsamında KDV iadesinde bazı özellikli konularda Gelir İdaresi Başkanlığı ve yetkili birimlerinin görüşlerini ele alacağız.

KDV iadesinde özellik arz edebilecek olan bazı son dönemlere ilişkin görüşler aşağıda yer almaktadır.

II-Özellikli KDV İadesi Konuları:

1. 6111 Sayılı Kanuna İstinaden Stok Beyanında Bulunup Ödeme Yapmayan Mükelleflerden Mal Alan Mükellefin KDV İadesi:

6111 sayılı Kanunun 10 ve 11 inci maddelerinde, stok beyanına yönelik açıklamalara yer verilmiş, uygulama usul ve esasları 1 Seri No.lu Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkında 6111 Sayılı Kanun Genel Tebliğinde açıklanmıştır.

Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, 6111 sayılı Kanunun 10 ve 11 inci maddeleri gereğince stok beyanında bulunan, ancak beyan edilen vergiyi ödemediği ifade edilen mükelleften mal alışlarınızın gerçeği yansıtması, ödemelerin 26.04.2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan KDV Genel Uygulama Tebliğinin "VI/B-2.1.1.İşleme Doğrudan Taraf Olanlar" başlıklı bölümünde; (01/05/2014 tarihinden önce 84 Seri No.lu KDV Genel Tebliği'nin "Müteselsil Sorumluluk/İşleme Doğrudan Taraf Olanlar" başlıklı III/1.1.bölümü) yer alan usul ve esaslar kapsamında gerçekleştirilmesi durumunda yüklendiğiniz ve indirim yoluyla telafi edemediğiniz bu alışlara ilişkin KDV'yi iade konusu yapmanızda mevzuata aykırı bir husus bulunmamaktadır [1] .

2. İndirimli Orana Tabi Teslimlere İlişkin İade Talebinin Tüm İşlemleri Kapsaması [2] :

 1. İndirimli oran kapsamındaki işlemlerden tam istisna kapsamına girenler (tecil-terkin uygulanan ihraç kaydıyla teslimler bu düzenleme dışındadır.) dolayısıyla yüklenilen vergilerden indirim yoluyla telafi edilemeyenler ilgili işleme ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde iade edilecektir.

Dolayısıyla, indirimli orana tabi işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV iade talebinin, ilgili vergilendirme dönemleri itibarıyla indirimli orana tabi tüm işlemleri kapsaması gerekmekte olup, işlemlerin ayrıştırılarak sadece bir kısmına yönelik hesaplama yapılması ve bu şekilde iade talep edilmesi mümkün değildir.

2. İhraç kayıtlı satışların maliyet unsurlarının ihraç kayıtlı teslimin yapıldığı döneme ilişkin yüklenim listesine dahil edilmesi gerekir.

İade talebinin, ilgili vergilendirme döneminde gerçekleşen indirimli orana tabi tüm işlemleri kapsaması gerektiğinden, ihraç kayıtlı teslimler nedeniyle yüklenilen vergi farkı iadesinin gerek yılı içinde mahsuben gerekse izleyen yıl nakden/mahsuben talep edilmesi halinde diğer indirimli orana tabi teslimlerin de iade hesabına dahil edilmesi zorunludur [3] .

3. Hasarlı ve defolu malların satışa konu edilmediği sürece indirimli orandan iadesi ve bunlara ilişkin yüklenilen KDV nin diğer indirimli oranda satışlara ilişkin yüklenilen KDV ye dahil edilmesi mümkün değildir.

Diğer taraftan, hasarlı ve defolu malların indirimli oranda satışa konu edilmesi halinde ise bunlara ilişkin yüklenilen ve daha önce indirimli oranlı satışlara ilişkin yüklenilen KDV ye dahil edilmeyen katma değer vergilerinin indirimli orandan iade hesabına dahil edilmesi mümkündür.

 4. KDV Kanununun 24/c maddesine göre vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler matraha dahil olup, satış bedellerini zamanında ödemeyen alıcılardan vade farkı, kur farkı ve faiz adı altında alınan gelirlerinizin de diğer satışlarla birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

Ancak indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği tarihten sonra meydana gelen söz konusu gelirler için yüklenilen vergilerin iade hesabına dahil edilemeyeceği tabiidir.

5. İhraç kayıtlı teslime ilişkin yüklenilen vergi farklarından doğan iade yılı içinde yalnızca mahsuben alınabilir.

3. Yatırım Teşvik Belgesine Konu Malın İadesi [4] :

KDV Kanununun 13/d maddesindeki istisna kapsamında KDV'siz fatura düzenlenerek satılan mallardan iade edilmesi halinde, alıcı firma tarafından Şirketinize düzenlenecek faturada KDV hesaplanmayacaktır.

İstisna kapsamında teslim edilen ancak daha sonra iadesi gerçekleştirilen mala ilişkin olarak daha önce iadeye konu olan KDV için düzeltme işlemi yapılması gerekmektedir.

Öte yandan, kırık, bozuk, eksik ve ek parçaların tekrar temin edilerek alıcı firmaya KDV Kanununun 13/d maddesi kapsamında fatura düzenlenerek teslimi mümkün bulunmakta olup, bu teslimlere ilişkin olarak indirim yoluyla giderilemeyen KDV'nin iadesi talep edilebilecektir.

4. DİİB Sahibi Mükelleflerin İhraç Kaydıyla Tesliminde İade Edilecek KDV [5]

DİİB kapsamında KDV ödemeksizin satın aldığı oyuncakları kullanarak ürettiği malı Kanunun (11/1-c) maddesi kapsamında ihraç kayıtlı olarak teslim eden şirketinizin iade alacağı KDV tutarı, ihraç kayıtlı teslim bedeli ile DİİB kapsamında alınan girdilerin bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak tutarı aşamayacaktır. Dış ticaret sermaye şirketleri ile sektörel dış ticaret şirketlerine yapılan ihraç kaydıyla teslimlerde ise bu sınır uygulanmayacaktır.

Diğer taraftan konu ile ilgili olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığından alınan 15/07/2016 tarih ve 85593407-156.02 sayılı yazıda; 4458 sayılı Gümrük Kanununun 24 üncü maddesinde "İthal eşyasının gümrük kıymeti, eşyanın satış bedelidir. Satış bedeli, Türkiye'ye ihraç amacıyla yapılan satışta 27 ve 28 inci maddelere göre gerekli düzeltmelerin de yapıldığı, fiilen ödenen veya ödenecek fiyattır." şeklinde hükme yer verildiği; İthalatta Gözetim Uygulamasına İlişkin Tebliğlerde ise; "...Gözetim belgesi, Gümrük Kanununun "Eşyanın Gümrük Kıymeti"ne ilişkin hükümlerinin uygulanmasını engellemez. Bu Tebliğin 1 inci maddesinde belirtilen kıymet Gümrük Kanununun "Eşyanın Gümrük Kıymeti"ne ilişkin hükümlerinin uygulanmasına esas teşkil etmez." denildiği, bu nedenle, eşyanın gümrük kıymetinin eşyanın satış bedeli olduğu ifade edilmiştir.

Bu çerçevede, DİİB kapsamında ithalatı yapılan emtia ile ilgili olarak ödenmeyen KDV tutarının belirlenmesinde, söz konusu malın gümrük istatistiki kıymeti yerine yasal defter ve kayıtlara giren gerçek maliyetinin dikkate alınması mümkün olup, bu durumun iade talebine esas teşkil eden YMM raporunda açıklanması gerekmektedir.

5. Limited Şirketin KDV İade Alacağının, Ortağı Olduğu Adi Ortaklığın Borçlarına Mahsup Yapılıp Yapılamayacağı [6]

KDV Genel Uygulama Tebliğinin;

 

- (I/C-2.1.5.2.1) bölümünde; "Mükellefler, tevkifat uygulamasından kaynaklanan iade alacaklarının, Tebliğin (IV/A-2.1.1.) bölümünde belirtilen borçlara mahsubunu talep edebilirler."

 

- (I/C-2.1.5.3) bölümünde; "…İade alacağının tamamının üçüncü kişilere nakden ödenmesinin talep edilmesi halinde, iade hakkı sahibi mükellefe nakden iadeye ilişkin usul ve esaslar uygulanır. Bu durumda, alacağın üçüncü kişilere ödenmesine ilişkin talep, alacağın açık bir şekilde kime temlik edildiğini içeren, noter tarafından onaylanmış alacağın temliki sözleşmesi ile yapılır. Mahsup sonrası alacağın, üçüncü kişilere nakden iadesinin talep edilmesi halinde de alacağın temlikine ilişkin talebin yukarıda belirtilen şekilde yapılması gerekmektedir.

İade alacağının, Tebliğin (I/C-2.1.5.2.1.) bölümünde belirtilmeyen; mükellefin kendisinin vergi dairesine olan borçlarına veya üçüncü kişilerin vergi dairesine olan borçlarına mahsubunun talep edilmesi halinde, iade hakkı sahibi mükellefe nakden iadeye ilişkin usul ve esaslar uygulanır. Üçüncü kişilerin vergi dairelerine olan borçlarına mahsubunun talep edilmesi halinde, önceki paragrafta yapılan açıklamalara göre işlem tesis edilir."

-  (IV/A-2.1.1.) bölümünde; "Mükellefler, KDV iade alacaklarını; kendilerinin, ortaklık payı ile orantılı olmak üzere adi, kollektif ve adi komandit şirketlerde ortakların (komandit şirketlerde sadece komandite ortakların) aşağıda belirtilen borçlarına mahsubunu talep edebilirler.

 a) Vergi Dairelerince Takip Edilen Amme Alacaklarına Mahsup

İade alacağının, vergi dairelerine olan bütün borçlara (Devlete ait olup vergi dairelerince takip edilen tüm amme alacaklarına) mahsubu suretiyle iadesi talep edilebilir.  

Vergi dairelerine olan borçlara mahsup talebi, gerekli bilgi ve belgelerin tamamlandığı tarihi takip eden 10 gün içinde tamamlanır.

..."

açıklamalarına yer verilmiştir.

Buna göre,  Şirketinizin kısmi tevkifata tabi işlemlerinden doğan KDV iade alacağının, ortağı olduğunuz … İnş. Turizm San. Tic. Ltd. Şti. Adi Ortaklığının vergi borçlarına mahsubu mümkün değildir.

Ancak, KDV Genel Uygulama Tebliğinin (I/C-2.1.5.3) bölümündeki şartların yerine getirilmesi halinde söz konusu KDV iade alacağı ortağı olduğunuz … İnş. Turizm San. Tic. Ltd. Şti. Adi Ortaklığının vergi borçlarına mahsup edilebilecektir.

6. Posta - Kargo Yoluyla Yurtdışına Yapılan Satışların İhracat Teslimi Olarak Sayılıp Sayılamayacağı [7]

İnternet üzerinden yurt dışına kredi kartı ile kozmetik ürünleri satacağınızı ve satılan ürünlerin posta yoluyla yurt dışındaki alıcılara gönderileceği belirtilerek, yapacağınız teslimlerin ihracat teslimi sayılıp sayılamayacağı ve söz konusu işlemler nedeniyle yüklenilen vergilerin iadesini alıp alamayacağınız sorulmaktadır.

Gümrük beyannamesi tevsik edici belge olarak aranılmakla birlikte,  basitleştirilmiş usul kapsamında işlem yapma yetkisi verilen kişilerce, doğrudan gümrük idaresinin yetkisinde " BİLGE "DG " kodlu gümrük beyannamesi formatında bir beyanname formu kullanılmak suretiyle , her bir eşyanın cins, nevi, niteliği, miktar ve kıymeti, alıcı gönderici adı ve adresinin yer aldığı bir liste ve varsa faturaları eklenmek suretiyle beyanda bulunulmasına imkan verilerek, bu beyannameler gümrük idaresince teyit edilip, ekinde yer alan çıkış eşyasını gösterir listeler onaylanmaktadır.

Buna göre, posta (kargo) yoluyla yurt dışına gönderilen kozmetik ürünlerinin kargo şirketi adına düzenlenen gümrük beyannamesi eki eşya listesinde, malı yurt dışına gönderen firmanızın yer alması ve liste muhteviyatının gümrükçe onaylanması halinde ihracat istisnası kapsamında işlem yapılması mümkün bulunmaktadır. Bu teslim nedeniyle firmanız tarafından yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen KDV nin iadesi talep edilebilecektir.

Posta (kargo) yoluyla yurt dışına gönderilen malların yukarıda açıklandığı şekilde tevsik edilememesi halinde ihracat teslimi olarak değerlendirilmeyeceğinden, bu teslimlere ilişkin düzenlenecek faturalarda ait oldukları oranda KDV hesaplanması gerekmektedir.

7. 2 No.lu KDV Beyannamesi İle Beyan Edilen Alışların Karşıt İncelemeye Tabi Tutulup Tutulmayacağı [8]

Karşıt incelemelerde mükelleflerin KDV beyanları hakkında bilgilerin yanı sıra, anılan Tebliğde belirtilen asgari bilgilere de yer verilmektedir.

Bu itibarla, 3568 sayılı Kanun ve bu Kanunla ilgili mevzuatta 2 No.lu KDV beyannamesi ile beyan edilen tevkifata tabi alışların karşıt incelemeye tabi tutulmayacağına ilişkin bir hüküm bulunmadığından, söz konusu alışlar için de genel esaslara göre karşıt inceleme yapılması gerekmektedir.

8. KDV İadesinin Geminin Yapımının Bitirilip İhraç İşleminin Gerçekleştiği Dönemde Mi, Yoksa Hizmetin Gerçekleştiği Dönemde Mi Yapılacağı [9]

Hollanda'da mukim ... unvanlı firmanın sipariş vererek yurt dışına ihraç edilmek üzere Gölcük'te bulunan ...'nde ... ne 2 adet gemi inşa ettirdiği, inşa edilen bu gemilere ... (Hollanda) firmasıyla yapılan anlaşma gereği Şirketinizce üstlenilen iskele kurma, mekanik raspa, kumlama, temizleme ve boyama işlerinin Aralık 2009 döneminde tamamlanarak işin bedelinin ... (Hollanda'ya) fatura edildiği, Türkiye'deki tersanede yapılan bu gemiler ile ilgili olarak KDV Kanununun 13/a maddesine göre ... adına düzenlenmiş KDV istisna belgesinin bulunduğu, firmanız adına düzenlenmiş KDV istisna belgesinin ise bulunmadığı, yapmış olduğunuz bu hizmetlerden ötürü yüklendiğiniz ve indirim yoluyla gideremediğiniz KDV'lerin Aralık 2009 dönemine ait KDV Beyannamesinde iade edilecek KDV satırında bildirildiği, fakat nakden ya da mahsuben KDV iadesi talep edilmediği, bu çerçevede KDV iadesinin geminin yapımının bitirilip ihraç işleminin gerçekleştiği dönemde mi yoksa hizmetin gerçekleştiği dönemde mi yapılacağı konusunda tereddüt olduğu belirtilmekte ve ifa edilen söz konusu hizmet ile ilgili olarak hizmet ihracı şartlarının yerine getirildiği ifade edilerek konu hakkında daha önce firmanız adına tayin edilen ilgi (c) de kayıtlı özelgenin yeniden değerlendirilmesi talep edilmektedir.

Buna göre, ... nin söz konusu deniz araçlarını (gemi) sipariş vererek imal ve inşa ettirmesinde; deniz aracını sipariş üzerine imal ve inşa edenlerin bu işle ilgili her türlü mal ve hizmet alımlarında KDV istisnası uygulanacak, ancak söz konusu araçların imal ve inşasında kullanılacak mal ve hizmetlerin kısmen veya ... tarafından temin edilmesi halinde bu mal ve hizmetler genel esaslara göre KDV ye tabi olacaktır.

Bu çerçevede, ... tarafından ...ne inşa ettirilen söz konusu 2 adet gemi ile ilgili olarak adı geçen firma ile Şirketiniz arasında yapılan anlaşma gereği iskele kurma, mekanik raspa, kumlama, temizleme ve boyama işlerinin KDV Kanununun 13/a maddesi kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmayıp, bu hizmetlerin genel hükümler çerçevesinde KDV ye tabi tutulması gerekmektedir.

Diğer taraftan, ...' e ifa edilen iskele kurma, mekanik raspa, kumlama, temizleme ve boyama işleri fiilen faaliyette olan yabancı bayraklı gemilere değil de henüz inşaat halinde bulunan gemilere verildiğinden aynı Kanunun 11/1-a maddesi kapsamında ve hizmet ihracı çerçevesinde yabancı bayraklı gemilere verilen tadil, bakım ve onarım hizmeti olarak değerlendirilmesi imkanı da bulunmamaktadır.

9. Natamam Taşınmaz Satışının KVK, GVK Ve KDVK Karşısındaki Durumu [10]

Şirketinizin tarafından 2008 yılında tamamlanmadan satışı yapılan, fiili konut teslimi ise 2009 yılında gerçekleşen konutlara ilişkin kurumlar vergisi beyanı ile indirim konusu yapılamayan KDV nin iadesi konusunda Başkanlığımız görüşünün bildirilmesi istenmektedir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre Şirketiniz tarafından yapılan dairelerin inşası tamamen bitirilmediği müddetçe inşaat maliyeti oluşmayacağından, inşaatın devamı sırasında yapılan satışlar karşılığında alınan tutarların avans olarak değerlendirilmesi ve söz konusu dairelerin teslim edildiği dönem kazancına dahil edilmesi gerekmektedir. Ancak, dairelerin tamamlanması ile ilgili muvazaalı bir durumun tespit edilmesi durumunda, gerekli cezai işlemlerin uygulanacağı ise tabiidir.

Öte yandan dairelerin tamamlanmadan, fiilen alıcıya teslim edilmesi ve bu işlemi takiben söz konusu dairelerin Şirketiniz tarafından tamamlanmasına ilişkin alıcı ile ayrı bir akit yapılması halinde, dairenin satışı ile inşaatın tamamlanmasına ilişkin hizmetlerin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekecektir.

…..

Yukarıda yer alan hükümler ve ilgili tebliğlerde yapılan açıklamalar çerçevesinde; teslimden önce fatura düzenlenmesi ile vergiyi doğuran olay meydana gelmekte, ancak iade hakkını doğuran işlem vuku bulmamaktadır. Bu nedenle, Şirketiniz tarafından 2008 yılında tamamlanmadan faturası düzenlenerek satışı yapılan indirimli (% 1) KDV oranına tabi konutlara ilişkin iade talebinin, konutların teslim edildiği 2009 yılı esas alınarak yapılması gerekmektedir.

10. Tecil Edilen ÖTV Üzerinden Hesaplanan KDV'nin 116 Seri No.Lu Tebliğe Göre İadesi [11]

ÖTV Kanununun 8/1 maddesi [12] hükmü gereği tecil-terkin uygulaması kapsamında teslim edilen malların ÖTV'si üzerinden hesaplanan KDV'nin iadesine yönelik Başkanlığımız görüşü istenilmektedir.

ÖTV Kanununun 8 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre, ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki malların; (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılmak üzere mükellefler tarafından tesliminde tarh ve tahakkuk ettirilen ÖTV nin Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek kısmı teminat alınmak suretiyle tecil olunmaktadır.

Söz konusu malların; tecil tarihini takip eden aybaşından itibaren oniki ay içinde ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılması halinde tecil edilen ÖTV terkin edilmektedir.

Öte yandan, ÖTV Kanununun 8/1 inci maddesi kapsamında teslim edilen malların ÖTV'si üzerinden hesaplanan KDV'nin düzeltilmesi konusunda 112 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3) Bölümünde gerekli açıklamalara yer verilmiş, işlem nedeniyle fazla ödenen KDV nin ilgili vergi dairesinin tecil edilen ÖTV nin terkin edildiğini satıcı mükellefin vergi dairesinden teyidini alması kaydıyla 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (I) bölümünde yapılan açıklamalar çerçevesinde en erken ÖTV nin terkin işleminin yapıldığı dönemde vergi inceleme veya yeminli mali müşavir tasdik raporu ile teminat aranılmaksızın iade edilebileceği belirtilmiş bulunmaktadır.

Ancak, KDV Kanununun 8/2 nci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan 23 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (B) ve 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (I) Bölümü, 19/1/2012 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 116 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği ile yürürlükten kaldırılarak aynı Tebliğin (4.) bölümünde fazla ve yersiz ödenen verginin iadesine ilişkin yeni usul ve esaslar belirlenmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; ÖTV Kanununun 8/1 inci maddesi kapsamında teslim edilen malların ÖTV'si üzerinden hesaplanan KDV'nin düzeltilmesi ve iade edilmesi işlemi aşağıdaki şekilde yerine getirilecektir.

1. KDV iade işleminde öncelikle tecil edilen ÖTV'nin terkin işleminin mevzuatına göre yerine getirilmesi esastır.
2. Bu terkin işlemine ilişkin olarak alıcıların bağlı bulundukları vergi dairesinden fazla ödenen KDV tutarını indirim hesaplarından çıkardıklarına dair alacakları belgeyi satıcılara ibraz etmeleri üzerine fazla ve yersiz hesaplanan vergi satıcı tarafından alıcıya düzenlenecek belge karşılığı ödenecektir.
3. Fazla ve yersiz olarak ödenen KDV nin, satıcı tarafından iade talep edilebilmesi için KDV beyannamesinde hesaplanan KDV olarak beyan edilmesi ve beyana konu edildiği dönem ile iade talep edilen dönem arasında asgari söz konusu KDV tutarı kadar (daha düşük tutarda ödenecek KDV çıkması durumunda bu tutar) ödenecek KDV çıkması gerekmektedir. Satıcının fazla hesaplanan vergiyi alıcıya ödediğine dair belge ve indirim hakkı bulunan alıcıların düzeltmeyi yaptığını gösterir vergi dairesi yazısı ile birlikte beyannamelerini düzeltip bağlı bulunduğu vergi dairesine başvuruda bulunması gerekmektedir.
4. Fazla ödenen KDV nin iadesi vergi inceleme raporu, YMM tasdik raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilecektir.
5. Satıcının beyan edilen dönem ile iade edilen dönem arasında ödenecek KDV'si çıkmaması durumunda ise sadece düzeltme yapılacak ve iade söz konusu olmayacaktır. Ancak, alıcının satıcıya daha önce ödemiş olduğu KDV'yi özel hukuk hükümlerine göre talep edebileceği tabiidir.

11. DİİB Kapsamında İthal Edilen Tekstil Ürünlerine İlişkin Gümrükte Alınan İlave Gümrük Vergisinin KDV İadesi Tutarından Düşülüp Düşülmeyeceği [13]

Firmanızın Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) sahibi bir firma olarak genellikle blue jeans-gabardin ve kadife mamüllerin üretimi ve bunların satışı ile iştigal ettiği, gümrükte bazı ülkelerden yapılan kumaş ithalatlarında, ilave gümrük vergisi alındığı ve bu vergi üzerinden de katma değer vergisi (KDV) hesaplandığı, bu ithalatın DİİB'li olarak yapılması durumunda gümrükte söz konusu mali mükellefiyetlere karşılık olarak firmalardan teminat alındığı ve DİİB kapsamında satın alınan hammaddelerden imal edilen mamüllerin ilgili sürede ihracatının yapıldığında teminatın geri alındığı belirtilerek, DİİB'li kumaş alımlarından imal edilen konfeksiyon ürünlerinin ihraç kayıtlı teslimlerinde, ilave gümrük vergisi uygulamasına tekabül eden KDV'nin, KDV Genel Uygulama Tebliğinin (IV/A-1.5) bölümünde ifade  edilen mükellefin ihraç kayıtlı satışlara ilişkin alacağı KDV iadesi tutarından düşülüp düşülmeyeceği konusunda Başkanlığımızdan görüş talep edilmektedir. 

KDV Genel Uygulama Tebliğinin "KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 11 Seri No.lu Tebliğ" ile değişik (IV/A-1.5) bölümünde; DİİB kapsamında KDV ödemeksizin yurtiçi ve yurtdışından satın aldığı girdileri kullanarak ürettiği malı 3065 sayılı Kanunun (11/1-c) maddesi kapsamında ihraç kayıtlı olarak teslim eden bir mükellefin iade alacağı KDV tutarının, ihraç kayıtlı teslim bedeli ile DİİB kapsamında aldığı girdilerin bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak tutarı aşamayacağı, dış ticaret sermaye şirketleri ile sektörel dış ticaret şirketlerine yapılan ihraç kaydıyla teslimlerde bu sınırın uygulanmayacağı ifade edilmiştir.

Buna göre; iade hesabında  ihraç kayıtlı teslim bedeli ile DİİB kapsamında aldığı girdilerin bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak tutar dikkate alınacaktır.

12. Yapı Ruhsatında İş Yeri Olan Taşınmazın Yapı Kayıt Belgesi İle Konut Olması [14]

4/8/2017 tarihli ve … no.lu yapı ruhsatlarındaki 43120 ada ve 11 parselde yer alan A ve B bloklardaki ofis ve/veya işyeri olarak ruhsatlandırılan toplam 73 adet bağımsız bölümün niteliğinin 3194 sayılı İmar Kanununun geçici 16 ncı maddesi doğrultusunda konut olarak tescillendiği, imar barışından faydalanılarak yapı kayıt belgesi ile niteliği mesken (konut) olarak değiştirilen ve tapu kayıtlarında mesken olarak yer alan söz konusu bağımsız bölümlerin tesliminde uygulanması gereken katma değer vergisi (KDV) oranı ile bunlardan net alanı 150 m² altında olan bağımsız bölümlere ilişkin indirim yoluyla giderilemeyen KDV'nin iadeye konu edilip edilemeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşünün bildirilmesi istenmektedir.

A bloka ait yapı ruhsatında ofis ve işyeri olarak görünen 2 adet, B bloka ait yapı ruhsatında ofis ve işyeri olarak görünen 71 adet bağımsız bölümün niteliği İmar Barışı ile konuta dönüşse dahi; inşaat ruhsatının konut olarak değil, ofis ve işyeri olarak verildiği, bu taşınmazların fiili durumda işyeri olarak kullanılabileceği, verilen inşaat ruhsatının da bu taşınmazların işyeri olarak kullanılmasını mümkün kıldığı ve işyeri olarak kullanılmak üzere satın alınabileceği hususları dikkate alındığında, KDV oran uygulaması bakımından ilgili taşınmazların konut olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Bu çerçevede, söz konusu ofis ve işyerlerinin tesliminde %18 [geçici döneme (18/5/2018-31/12/2019) tekabül eden teslimlerde %8] oranında KDV hesaplanması gerekmektedir.

Öte yandan, 1/1/2017 tarihinden sonra (4/8/2017) alındığı anlaşılan A bloka ilişkin yapı ruhsatında yer alan 56 adet meskenden net alanı 150 m²'nin altında olanların tesliminde, 2007/13033 sayılı BKK'nın 1 inci maddesinin 6 ncı fıkrası hükmünün de dikkate alınması suretiyle KDV oranının belirlenmesi gerektiği tabiidir.

 Buna göre, Şirketinizin indirimli orana tabi teslimlerinden kaynaklanan KDV'nin iadesinin, yukarıda yer alan açıklamalar çerçevesinde (geçici döneme tekabül eden KDV oran indirimi de dikkate alınarak) değerlendirilmek suretiyle talep edilmesi mümkündür.

13. KDV Kanununun Geçici 30 Uncu Maddesi Kapsamındaki İade Talebi [15]

Şirketinizce  yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen nükleer güç santrali tesisinde kullanılacak olan makine ve teçhizat için teknik şartnamelerin oluşturulması, geliştirilmesi, onaylanması ve makine ve teçhizata ait kurulum, montaj, mühendislik, mimarlık, denetim ve benzeri hizmet bedellerine ilişkin olarak yüklenilen KDV'nin 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun geçici 30 uncu maddesi uyarınca iadesinin talep edilip edilemeyeceği ile makine ve teçhizatın satıcısı olan veya olmayan taraflardan alınan detay mühendislik ve danışmanlık hizmetlerinin KDV Kanununun 13/d maddesi kapsamında ilgili makine ve teçhizatın maliyeti olarak değerlendirilip KDV'den istisna olup olmayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

KDV Kanununun geçici 30 uncu maddesinde yer alan istisna/iade hükmü sadece inşaat işlerine ilişkin mal ve hizmet alımlarına ilişkin olduğundan, nükleer güç santrali tesisinde kullanılacak olan makine ve teçhizat için teknik şartnamelerin oluşturulması, geliştirilmesi ve onaylanması ile makine ve teçhizata ait kurulum, montaj, mühendislik, mimarlık, denetim ve benzeri hizmet bedellerine ait yüklenilen KDV'nin, bahse konu istisna/iade hükmü kapsamında iadesi mümkün bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen nükleer güç santrali tesisinde kullanılmak üzere alınan makine ve teçhizat teslimleri ile belge kapsamındaki yazılım ve gayri maddi hak satış ve kiralamalarının KDV Kanununun 13/d maddesi uyarınca istisna kapsamında temini Tebliğin ilgili bölümlerinde yer alan açıklamalar çerçevesinde mümkün bulunmakta olup, makine ve teçhizatın bizzat teslimi yapan mükellef tarafından yatırım mahallindeki kurulum ve montaj işleri, teslimden ayrı olarak fiyatlandırılmadığı sürece hizmet olarak değerlendirilip istisna dışında tutulmayacaktır.

Söz konusu makine ve teçhizat için bunları teslim edenlerden veya diğer kişilerden temin edilen detay mühendislik ve danışmanlık hizmetleri için ise anılan istisna kapsamında işlem yapılması mümkün bulunmamaktadır.

14. Arsa Payı Veya Kat İrtifakı Üzerinden Yapılan Satışlarda Fatura Düzenlenmesi Durumunda Uygulanacak KDV Oranı, Faturanın Gelir Kaydı Ve KDV İadesi [16]

Konut olarak projelendirilerek inşaat ruhsatı alınan , ancak fiilen 31/3/2017 tarihinden sonra konut olarak kullanılması mümkün olan inşaatların henüz tamamlanmadan arsa payı veya kat irtifakı üzerinden satılması durumunda;

a) Konut sayılarak % 8 oranında konut faturası düzenlenmesinin mümkün olup olmayacağı,

b) Fatura düzenlenmesi durumunda inşaatı devam eden konutlarla ilgili maliyetler de devam edeceğinden düzenlenen faturaların kurum kazancının tespitinde hangi dönemin geliri sayılacağı,

c) İndirimli oranda vergi iadesinin hangi dönemde istenebileceği,

 hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

• Buna göre, konut satışlarında, konutlar fiilen tamamlanmadan önce kat mülkiyetine geçilmesi halinde mülkiyetin devri tapuda tescil suretiyle gerçekleştiğinden satışa ilişkin faturanın tapuya tescil tarihinden; konutların fiilen kullanılmaya başlanması durumunda ise fiilen kullanıma başlandığı tarihten itibaren yedi gün içinde satış bedeli üzerinden faturanın düzenlenmesi gerekmektedir.
• Dolayısıyla, inşaat devam etmekte iken, kat mülkiyetine geçilmeden, arsa payı ve kat irtifakı üzerinden gerçekleştirilen konut satışlarında, bu satışlar veya karşılığında elde edilen bedel dolayısıyla bu aşamada fatura düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır
• Buna göre, inşa edilen dairelere ilişkin olarak inşaatın devamı sırasında müşterilerden tahsil ettiğiniz tutarların avans olarak dikkate alınması ve inşaatın tamamlanıp dairelerin müşterilere teslim edildiği dönem kazancına dahil edilmesi gerekmektedir.
• Ancak, dairelerin tamamlanması ile ilgili muvazaalı bir durumun tespit edilmesi durumunda, gerekli cezai işlemlerin uygulanacağı tabiidir.

• Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde;

-Şirketinizce inşaat henüz tamamlanmadan arsa payı veya kat irtifakı üzerinden yapılan satışlar dolayısıyla konutun fiilen tesliminden önce fatura düzenlenmesi durumunda, faturanın düzenlendiği tarihte geçerli olan KDV oranı esas alınmak suretiyle katma değer vergisi hesaplanması gerekmektedir.

-KDV Kanununun 29/2 nci maddesi uyarınca indirimli orana tabi konut teslimleri nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin iadesi ise konutun fiilen teslim edildiği tarihte talep edilebileceğinden, kat irtifakı tesis edilse ve fatura düzenlense dahi, konutun fiili tesliminden önce katma değer vergisinin iade edilmesi mümkün değildir.

15.  DİB KDV İadesi [17]

Firmanız tarafından P.P halı ipliği ve P.P makine halısı imalatı yapıldığı, yurt dışından DİİB kapsamında P.P granül ithalatı yapılarak P.P halı ipliği imal edildiği ve imal edilen P.P halı ipliği ile P.P makine halısı imalatı yapılarak DİİB kapsamında direkt ihracatının gerçekleştirildiği, dahilde işleme izin belgesinde bir miktar jüt ipliği ve çözgü ipliği ithalatı taahhüdünüzün de bulunduğu, ithalatını da ihracatını da firmanızın yaptığı, özetle yapmış olduğunuz P.P makine halısı ihracatlarının bünyesine giren P.P halı ipliğinin DİİB'li, jüt ve çözgü ipliklerinin bir kısmının DİİB'li, bir kısmının yurt içi KDV'li alış olduğu belirtilerek, KDV iadesinde DİİB'li alış olan granül, jüt ve çözgü için sıfır yüklenim yapılarak KDV'li alış olan jüt ve çözgüden dolayı iade talep edilip edilemeyeceği, hesaplamanın ne şekilde yapılacağı ve iadenin ne zaman talep edilebileceği hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

Buna göre, yurt içinden KDV ödenerek temin edilen girdilere ilişkin yüklenilen KDV'nin, yurt içi ve/veya yurt dışından eşdeğer eşya uygulaması kapsamında KDV ödenmeksizin temin edilmek suretiyle telafi edilmesi halinde, yapılan ihracat dolayısıyla yüklenilen KDV'nin eşdeğer eşyaya isabet eden kısmının iade edilebilecek KDV hesabına dahil edilmesinin mümkün olmadığı, aksi takdirde aynı işlem nedeniyle yüklenilen KDV'nin hem eşdeğer eşya kapsamında KDV ödenmemek suretiyle hem de iadeye konu edilmek suretiyle mükerrer alınmış olacağı tabiidir.

Bu itibarla, KDV ödenerek satın alınan girdi kullanılması ile imal edilen ürünün ihracı halinde söz konusu iade talebi, DİİB'in kapatılma tarihi itibarıyla sonuçlandırılabilecektir.

KDV ödenerek satın alınan girdi kullanımıyla imal edilen ürün ihraç edilmekle birlikte, daha sonra DİİB kapsamında KDV ödemeksizin girdi temin edilmesi halinde, ihracat teslimlerine ilişkin yüklenilen KDV hesabına söz konusu girdilere ilişkin KDV tutarlarının dahil edilmesi mümkün değildir .

Eşdeğer eşya uygulaması kapsamında KDV ödemeksizin girdi temin edilmesi hakkının kullanılmaması halinde ise DİİB'in kapatılma tarihinden sonra söz konusu girdilere ilişkin KDV tutarlarının iade hesabına dahil edilmesi mümkün bulunmaktadır.

Diğer taraftan, mükellefin alabileceği azami iade tutarı, ihracat bedeli ile DİİB kapsamında KDV ödemeksizin yurt içi ve yurt dışından temin edilen girdilerin bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak tutarı aşamayacaktır.

Ancak, KDV'siz alım hakkı olduğu halde KDV'siz alım yapılmaksızın DİİB belgesinin kapatılması halinde, yukarıda yer verilen kısıtlamaların uygulanmayacağı tabiidir.

16. Dahilde İşleme İzni Sahibi Mükelleflerin İhraç Kaydıyla Teslimlerinde KDV İadesi [18]

Gümrük idaresince verilen dahilde işleme izni kapsamında hammadde ithal ettiğiniz ve bu hammaddelerden üretilen ürünlerin ihraç kayıtlı olarak teslimini yaptığınız belirtilerek Katma Değer Vergisi (KDV) Genel Uygulama Tebliğinin (II/A-9.1.) bölümünde yer alan ihraç kayıtlı satışlardan kaynaklı iade tutarının hesaplanmasına ilişkin açıklamaların dahilde işleme izni olan Şirketiniz için de geçerli olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

KDV Genel Uygulama Tebliğinin "DİİB Sahibi Mükellefin İhraç Kaydıyla Tesliminde İade Edilecek KDV" (IV/A-1.5.) başlıklı bölümünde;

 

"DİİB kapsamında KDV ödemeksizin yurtiçi ve yurtdışından satın aldığı girdileri kullanarak ürettiği malı 3065 sayılı Kanunun (11/1-c) maddesi kapsamında ihraç kayıtlı olarak teslim eden bir mükellefin iade alacağı KDV tutarı, ihraç kayıtlı teslim bedeli ile DİİB kapsamında aldığı girdilerin bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak tutarı aşamaz. Dış ticaret sermaye şirketleri ile sektörel dış ticaret şirketlerine yapılan ihraç kaydıyla teslimlerde bu sınır uygulanmaz."

  açıklamalarına yer verilmiştir. Buna göre, dahilde işleme izni kapsamında KDV ödemeden temin ettiğiniz girdileri kullanarak ürettiğiniz malların 3065 sayılı KDV Kanununun (11/1-c) maddesi kapsamında ihraç kaydıyla teslimi halinde, bu teslime ilişkin olarak talep edilecek KDV iade tutarının hesabında KDV Genel Uygulama Tebliğinin (IV/A-1.5) bölümde yapılan açıklamaların dikkate alınması gerekmektedir.

Dolayısıyla, dahilde işleme izni kapsamında KDV ödemeksizin satın aldığı girdileri kullanarak ürettiği malı KDV Kanununun (11/1-c) maddesi kapsamında ihraç kayıtlı olarak teslim eden Şirketinizin iade alacağı KDV tutarı, ihraç kayıtlı teslim bedeli ile dahilde işleme izni kapsamında alınan girdilerin bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak tutarı aşamayacaktır.

Dış ticaret sermaye şirketleri ile sektörel dış ticaret şirketlerine yapılan ihraç kaydıyla teslimlerde ise bu sınır uygulanmayacaktır.

17. Gümrüksüz Bölgelere (Duty Free bölgesinde) Yapılan Teslimlerde KDV iadesi [19]

Şirketinizin faaliyet konusunun her çeşit tabii ve suni kumaştan üretilmiş hazır giyim eşyaları ile tekstil ürünlerinin ithalatı, ihracatı ve pazarlaması olduğu, Atatürk Hava Limanı gümrüksüz bölgede (duty free bölgesinde) şube statüsündeki mağazanızda nihai tüketicilere perakende satış yapıldığı, söz konusu mağazanıza ürünlerin tesliminin kendi adınıza düzenlediğiniz fatura ve antrepo beyannamesi ile gerçekleştirildiği belirtilerek gümrüksüz satış mağazanıza teslimi gerçekleştirilen ürünlerin ilk alımlarında yüklenilen Katma Değer Vergisinin (KDV) iadeye konu edilip edilmeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

Şirketinizce, gümrüksüz satış mağazası niteliğini haiz şubenize KDV Kanununun 11 inci ve 12 nci maddelerinde yer alan hükümler çerçevesinde yapılan ve fatura ve antrepo giriş sayım tutanağını da ihtiva eden ilgili gümrük idaresi tarafından onaylı antrepo beyannamesi ile tevsik edilen teslimler KDV'den istisna olup, söz konusu teslimler nedeniyle yüklenilen KDV'nin, mezkur Tebliğde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde iadesi mümkündür. 

                      [i]