24 ve 66 Seri Nolu KDV Sirkülerleri
a) Genel Açıklamalar:
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanunun uygulamasına ilişkin açıklamaların yapıldığı 13 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği' nin (I/2.3) bölümünde belirtildiği üzere, 1.1.2005 tarihinden itibaren verilecek beyannameler Yeni Türk Lirası (YTL) para birimi esas alınarak düzenlenecektir.
Bu nedenle, Aralık/2004 vergilendirme döneminden itibaren verilecek katma değer vergisi beyannamelerinde YTL ve YKr gösterimini esas alan değişiklikler yapılmıştır. (Sadece Aralık/2004 vergilendirme dönemine ilişkin olarak, mükelleflerce eski katma değer vergisi beyannamesinin verilmesi halinde vergi daireleri bu beyannameleri kabul edecektir. Ancak, mükellefler bu beyannameleri YTL ve YKr para birimini esas alarak düzenleyeceklerdir.)
b) Tablolar
Beyannamenin 1. sayfası "Matrah ve Vergi Bildirimi" başlığı altında 6 tablodan oluşmaktadır. İstisna, ihraç kaydıyla teslim ve iade hakkı doğuran işlemi bulunmayan mükellefler, mükellefiyete ilişkin bilgilerle birlikte sadece bu sayfayı dolduracaklardır.
Beyannamenin 2. sayfasında "İstisnalar, İade Hakkı Doğuran İşlemler ve İhraç Kaydıyla Teslimler" başlığı altında yer alan 4 tabloda ise tam ve kısmi istisna kapsamına giren işlemler, diğer iade hakkı doğuran işlemler ve ihraç kaydıyla teslimler beyan edilecektir.
Beyannamenin doldurulması ile ilgili açıklamalara ve işlem kodlarına ait listeler ise "2047-a örnek No.lu Föy"de ( Sonraki bölümlerde "Föy" olarak adlandırılacaktır.) yer almaktadır. Beyanname verilirken bu Föy'ün eklenmesine gerek yoktur.
Tablolarla ilgili açıklamalar aşağıdadır.
TABLO 1: TEVKİFAT UYGULANMAYAN İŞLEMLER:
Bu tabloda, verginin konusuna girmeyen ve vergiden istisna olan işlemlere yer verilmeyecek, sadece vergiye tabi işlemler (alıcının tevkifat uyguladığı işlemler hariç) ait oldukları vergi oranları itibariyle ayrı ayrı beyan edilecektir. İhraç kaydıyla teslimler ile özel matrah şekli uygulanan işlemlerde bedelin matraha dahil olan kısmı da bu tabloya dahil edilecektir.
ATİK (Amortismana Tabi İktisadi Kıymet) Satışları
Mükelleflerin amortismana tabi iktisadi kıymet satışları 1 no.lu KDV beyannamesinin "Matrah" kulakçığının "Diğer İşlemler" tablosunda "503" kodlu "Amortismana tabi sabit kıymet (taşınmaz, taşıt araçları, demirbaş, makine ve teçhizat vb.) satışları" satırında beyan edilecektir.
Bu satışlar nedeniyle hesaplanan KDV'nin 1 no.lu KDV beyannamesinin "Matrah" kulakçığındaki "İlave edilecek KDV" satırına yazılmak suretiyle beyanı mümkün değildir.
Örnek :
Altın, gümüş ve kıymetli taş ihtiva eden bir gerdanlığın toplam bedeli 1.200 YTL, içindeki has altın ve gümüş bedeli ile kıymetli taşın maliyet bedelleri toplamı 1.040 YTL' dir. Bu teslim TABLO 1'de beyan edilirken, % 18 oranına ilişkin satırın "Teslim ve Hizmet Bedeli" sütununa 160 YTL olarak dahil edilecektir. Bu teslime ilişkin bedelin matraha dahil olmayan 1.040 YTL tutarındaki kısmı ise 42. satırda beyan edilecektir.
Sigara, gazete, dergi gibi vergisi tamamen önceki safha tarafından beyan edilen özel matrah şekline tabi malları satan bayiler bu satışlarını TABLO 1'de değil 42. satırda beyan edeceklerdir.
Tam ve kısmi istisna kapsamına giren işlemler, alıcının tam veya kısmi tevkifat uyguladığı işlemler, özel matrah şekline tabi işlemlerde bedelin matraha dahil olmayan kısmı bu tabloya dahil edilmeyecektir.
TABLO 2: KISMİ TEVKİFAT UYGULANAN İŞLEMLER:
Bu tabloda, alıcının kısmi tevkifat uyguladığı işlemler beyan edilecektir. Bunlar; fason tekstil ve konfeksiyon işleri, 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A/3) bölümünde belirtilen hizmetler, istisnadan vazgeçenler bakımından hurda ve atık teslimleri gibi işlemlerdir. Bu işlemler beyan edilirken "Teslim ve Hizmet Bedeli" sütununa işlem bedelinin tamamı, "KDV Oranı" sütuna işlemin tabi olduğu vergi oranı, "Tevkifat Oranı" sütununa KDV Genel Tebliğlerinde alıcı için öngörülen tevkifat oranı yazılacaktır. "Hesaplanan KDV" sütununa işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tamamı değil, tevkifattan sonra kalan kısmı yazılacaktır.
Örnek 3:
2.000 YTL tutarındaki bir fason tekstil işi bu tabloda beyan edilirken; teslim ve hizmet bedeli 2.000, KDV oranı 18, tevkifat oranı 2/3 olarak yer alacaktır. Hesaplanan KDV [ ( İşlem bedeli) x (KDV oranı x (1-tevkifat oranı)] formülüne göre { (2.000) x [0,18 x (1-2/3)] = 120 } YTL olarak belirlenecektir.
TABLO 3: DİĞER İŞLEMLER:
Bu tabloda, 43 ve 61 Seri No.lu KDV Genel Tebliğlerine göre Türkiye'de ikamet etmeyenlere beyannamenin ait olduğu dönemde yapılan teslimler beyan edilecektir. Bunlar istisna kapsamına girmekle birlikte istisna şartları işlemden sonra oluşan teslimlerdir. Türkiye'de ikamet etmeyenlere yapılan teslimler, istisna şartları aynı dönemde oluşsa bile bu tabloda beyan edilmelidir.
Ayrıca, 504 nolu sütunda alınan malların iadesi ve gerçekleşmeyen işlemler kaydedilecektir. 505 nolu Kodda ise değersiz alacakların KDV indirimleri yer almaktadır.
Bu tabloda yer alan 22. ve 24. satırlara ilişkin açıklamalar aşağıdadır.
- 22. Satır: 43 Seri No.lu KDV Genel Tebliği Kapsamındaki Teslimler (Yolcu İstisnası)
Beyannamenin ait olduğu dönemde Türkiye'de ikamet etmeyen yolculara 43 Seri No.lu KDV Genel Tebliği Kapsamında yapılan teslimler bu satırda beyan edilecektir. "Teslim ve Hizmet Bedeli" sütununa aynı veya farklı vergi oranlarına tabi teslim bedellerinin toplamı, "Hesaplanan KDV" sütununa bu teslimler üzerinden hesaplanan KDV toplamı yazılacaktır. (Teslim konusu mal aynı dönemde yurt dışına çıkarılır ve KDV tutarı alıcıya intikal ettirilirse 35. satır ile Föy'de bulunan TABLO 13'deki 404 ve 408 kodlu satırlar aracılığıyla TABLO 9'da istisna ve iadeye imkan veren beyanlar yapılacaktır. Hesaplanan vergi izleyen dönemlerde alıcıya intikal ettirilirse sadece 35. satır ve TABLO 13'de yer alan 404 ve 408 kodlu satırlar aracılığıyla TABLO 9'da beyan yapılacaktır.)
- 24. Satır: 61 Seri No.lu KDV Genel Tebliği Kapsamındaki Teslimler (Bavul Ticareti)
Beyannamenin ait olduğu dönemde 61 Seri No.lu KDV Genel Tebliği Kapsamında yapılan teslimler bu satırda beyan edilecektir. "Teslim ve Hizmet Bedeli" sütununa aynı veya farklı vergi oranlarına tabi teslim bedellerinin toplamı, "Hesaplanan KDV" sütununa bu teslimler üzerinden hesaplanan KDV toplamı yazılacaktır. (Teslimin yapıldığı döneme ait beyannamenin verileceği tarihe kadar mal yurt dışına çıkarılır ve Döviz Alım Belgesi ile Onaylı Özel Fatura temin edilirse 36. satırda ve Föy'de bulunan TABLO 13'deki 403 ve 407 kodlu satırlar aracılığıyla TABLO 9'da istisna ve iadeye imkan veren beyanlar yapılacaktır. Döviz Alım Belgesi ve Onaylı Özel Fatura sonraki dönemlerde temin edilirse, bu belgelerin temin edildiği döneme ait beyannamede sadece 36. satır ve TABLO 13'de yer alan 403 ve 407 kodlu satırlar aracılığıyla TABLO 9'da beyan yapılacaktır. Yolcu istisnası ve bavul ticareti kapsamındaki teslimler dolayısıyla iade almak istemeyen mükelleflerin TABLO 9'a kayıt yapmalarına gerek bulunmamaktadır.)
-28. Satır: Matrah Toplamı
Tablo 1, 2 ve 3'ün "Teslim ve Hizmet Bedeli" sütunlarında yer alan tutarların toplamı bu satıra yazılacaktır.
-29. Satır: Hesaplanan KDV Toplamı
Tablo 1, 2 ve 3'ün "Hesaplanan KDV" sütunlarında yer alan vergi tutarlarının toplamı bu satıra yazılacaktır.
-30. Satır: İlave Edilecek KDV
Bu satırda; fazla ve yersiz hesaplandığı anlaşılan vergiler, işlemin kısmi istisna kapsamına girmesi nedeniyle indirim hesaplarından çıkarılması gereken vergiler ve çeşitli nedenlerle düzeltme amacıyla "Toplam KDV" içine alınması gereken vergiler beyan edilecektir.
-31. Satır: Toplam KDV
29 ve 30. satırların toplamı bu satıra yazılacaktır.
TABLO 4: İNDİRİMLER:
-32. Satır: Önceki Dönemden Devreden KDV
Varsa önceki dönem beyannamesinin "Sonraki Döneme Devreden KDV" satırındaki (41. satır) tutar bu satıra yazılacaktır.
-33. Satır: Bu Döneme Ait İndirilecek KDV
İndirim hakkı bu dönemde doğan KDV tutarları yazılacaktır.
-34. Satır: Mal İadeleri Veya Gerçekleşmeyen İşlemler Nedeniyle Düzeltilecek KDV
Mükellefler arasındaki mal iadeleri ile vazgeçilen veya gerçekleşmeyen hizmetler nedeniyle KDV Kanununun 35. maddesine göre düzeltme işlemine konu olan KDV tutarları bu satıra yazılacaktır.
-35. Satır: 43 Seri No.lu KDV Genel Tebliği Kapsamındaki Teslimlerle İlgili Düzeltilecek KDV
Beyannamenin ait olduğu dönemde veya önceki dönemlerde yapılan 43 No.lu KDV Genel Tebliği (yolcu istisnası) kapsamındaki satışlarla ilgili olup beyannamenin ait olduğu dönemde alıcıya iade edilen KDV tutarı bu satıra yazılacaktır.
-36. Satır: 61 Seri No.lu KDV Genel Tebliği Kapsamındaki Teslimlerle İlgili Düzeltilecek KDV
Beyannamenin ait olduğu dönemde veya önceki dönemlerde yapılan 61 No.lu KDV Genel Tebliği (Bavul Ticareti) kapsamındaki teslimlerden istisna şartları bu dönemde oluşan (Döviz Alım Belgesi ve Onaylı Özel Faturası bu dönemde temin edilen) kısmına ait hesaplanan KDV yazılacaktır.
Örnek 4:
Bavul ticareti kapsamında geçen ay 2.500, bu ay 1.500 YTL tutarında genel vergi oranına tabi teslim yapılmıştır. Bu dönem beyannamesi verilmeden önce geçen aydaki teslimin 750, bu aydaki teslimin 1.000 YTL tutarındaki kısmına ait DAB ve onaylı özel fatura temin edilmiştir. Bu örnekte 36. satıra, (750+1.000) x 0.18 =315 yazılacaktır.
TABLO 5: SONUÇ HESAPLARI:
Bu tabloda yer alan 38 ve 40. satırlar Föy'de yer alan açıklamalara göre, 39 ve 41. satırlar ise bu satırlarda parantez içinde belirtilen hesaplamaya göre doldurulacaktır.
TABLO 6: DİĞER BİLGİLER:
Bu tablodaki satırlar da Föy'de yer alan açıklamalara göre doldurulacaktır. Ancak, 43. satır bu satırda parantez içinde belirtilen hesaplamaya göre doldurulacaktır.
TABLO 7: KISMİ İSTİSNA KAPSAMINA GİREN İŞLEMLER:
KDV Kanununa göre kısmi istisna kapsamına giren işlemler bu tabloda beyan edilecektir. Bu işlemlerin listesi Föy'deki TABLO 11'de yer almaktadır.
TABLO 7 doldurulurken "KOD NO" ve "KDVK MD. NO" sütunları TABLO 11'den seçilecektir. İşlem bedeli ile bu işlemin bünyesine giren vergi diğer sütunlara yazılacaktır.
TABLO-8 TAM İSTİSNA KAPSAMINA GİREN İŞLEMLER:
KDV Kanununa göre tam istisna kapsamına giren işlemler ile bu işlemlere ilişkin "KOD NO" ve "KDVK MD. NO" bölümleri Föy'deki TABLO 12'den seçilerek beyan edilecektir.
Bu işlemler dolayısıyla iade almak istemeyen mükelleflerin "Teslim ve Hizmet Bedeli" sütununa işlem bedelini, "Yüklenilen KDV" sütununa "0" (sıfır) yazmaları gerekmektedir.
TABLO-9 DİĞER İADE HAKKI DOĞURAN İŞLEMLER:
Bu işlemlerin listesi Föy'deki TABLO 13'de yer almaktadır. Diğer iade hakkı doğuran işlemlerle ilgili vergi tutarları Föy'de yer alan açıklamalara uygun olarak TABLO 13'deki ilgili satırlar aracılığıyla TABLO 9'a aktarılacaktır. Bu işlemler dolayısıyla iade almak istemeyenler "İadeye Konu Olan KDV" sütununa "0" (sıfır) yazmalıdır.
Bu tablonun sonunda yer verilen-"İhraç Kaydıyla Teslimlerle İlgili Tecil Edilemeyen KDV" satırına (83. Satır), beyannamenin ait olduğu dönemde veya önceki dönemlerde yapılan ihraç kaydıyla teslimlerle ilgili ihracat kısmen veya tamamen bu dönemde gerçekleşmişse, teslimin yapıldığı dönemde tecil edilemeyen vergi tutarının (ilgili dönem beyannamesinin 90. satırındaki tutarın) gerçekleşen ihracata isabet eden kısmı yazılacaktır.
Örnek 5:
Geçen ay 3.000 YTL tutarında ihraç kaydıyla teslim yapılmıştır. Tecil edilebilir KDV 540, tecil edilen KDV 180, tecil edilemeyen KDV 360 YTL' dir.
Bu ay 5.000 YTL tutarında ihraç kaydıyla teslim yapılmıştır. Tecil edilebilir KDV 900, tecil edilemeyen KDV 720 YTL' dir.
Bu ayda, geçen dönemdeki teslimin 2.000 YTL tutarındaki kısmı, bu dönemdeki teslimin 4.000 YTL tutarındaki kısmı ihraç edilmiştir.
Geçen aydaki teslimle ilgili iadeye konu olacak KDV: (2.000/3.000) x 360 = 240 YTL,
Bu aydaki teslimle ilgili iadeye konu olacak KDV: (4.000/5.000) x 720 = 576 YTL,
83. satıra yazılacak toplam iadeye konu olacak KDV: 240 + 576 = 816 YTL,
olarak hesaplanacaktır.
TABLO-10 İHRAÇ KAYDIYLA TESLİMLER:
Beyannamenin ait olduğu dönemde yapılan ihraç kayıtlı teslimler TABLO-1 ile birlikte bu tabloda da gösterilecektir. Bu tabloda yer alan satırlar Föy'de yer alan açıklamalara ve bu satırlarda belirtilmiş olan parantez içi hesaplamalara göre doldurulacaktır.