SİRKÜLER (2024)
Sayı/Konu: 2024/43: KDV Uygulama Genel Tebliğinde Değişiklikler Yapılmıştır (52 Seri Nolu KDV Genel Tebliği).
Mevzuat: KDVK
Web: www.adenymm.com.tr
Tel; Email[1]: 0212 592 00 92, info@adenymm.com.tr, cakmakciali@adenymm.com.tr
Özet:
Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 52) 31/10/2024 tarihli ve 32708 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı.
31/10/2024 tarihli ve 32708 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 52) ile;
- Mahkemelerce veya icra ve iflas müdürlüklerince karşı tarafa yükletilen, avukatlara ait olan ve serbest meslek kazancına dahil edilmesi gereken vekalet ücretlerine ilişkin 311 Seri No.lu Gelir Vergi Genel Tebliğinde yapılan düzenlemeye istinaden düzenleme yapılmış ve fiiliyata uyumlu hale getirilmiştir.
- Etüt, plan-proje, danışmanlık ve denetim hizmetlerinin isteğe bağlı tam tevkifat uygulaması kapsamında değerlendirilmeyeceği hususunda değişiklik yapılmıştır.
- İade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan iade taleplerinin vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilme sınırı olan 10.000 TL, 50.000 TL olarak belirlenmiştir.
- Faaliyetleri deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının kiralanması veya işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının teslimleri, bu araçların imal ve inşası, tadili, onarım ve bakımı ile ilgili olarak yapılacak teslim ve hizmetler ile faaliyetleri deniz taşıma araçlarının inşası olan mükelleflere bu araçların imal ve inşası ile ilgili olarak yapılan teslim ve hizmetlerdeki istisna hükmüne ilişkin yayımlanan sirküler, verilen görüşler ve yargı kararları çerçevesinde uygulamada yeknesaklığın ve vergi adaletinin sağlanması için Tebliğde yer alan açıklamalarda değişiklik yapılmıştır.
- Deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetlerdeki istisnaya ilişkin 3065 sayılı Kanunun (13/b) maddesinde 7524 sayılı Kanunun 17 nci maddesiyle, gezi, eğlence, spor ve amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan araçların, özel tekne ve yatların, deniz taşıma aracı olarak kabul edilmeyeceği hüküm altına alındığından, Tebliğde yer alan açıklamalar 3065 sayılı Kanun ile uyumlu hale getirilmiştir.
-3065 sayılı Kanunun 13/c maddesi kapsamında işlem yapan mükelleflerin mahsuben iade talepleri, diğer tam istisna kapsamındaki işlemlere ilişkin mahsuben iade taleplerindeki uygulama ile uyumlu hale getirilmiştir.
- Kamusal ve beledi hizmetler sunan kurum kuruluşlara verilen yatırım teşvik belgelerine istinaden 3065 sayılı Kanunun (13/d) maddesi kapsamında KDV istisna belgesi verilmesinin mümkün olmadığı, bu kurum ve kuruluşlar tarafından yatırım teşvik belgesine konu işleme ilişkin bir iktisadi işletme açılması ve KDV istisna belgelerinin bu kurum ve kuruluşlar adına düzenlenmesi gerektiği hususunda düzenleme yapılmıştır.
- 7524 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle, Gümrük Kanununun 167 nci maddesinin (3) numaralı bendinde yer alan ulusal güvenlik amaçlı eşyalar ile (12) numaralı bendinin (a) alt bendinde yer alan malül ve engellilerin kullanımına mahsus eşyaların kapsamının 3065 sayılı Kanunda yer alan istisna uygulamasından daha geniş olması, bu durumun söz konusu malların ithalatını teşvik edici ve yurt içi alımlarını caydırıcı mahiyette bulunması nedenleriyle ilgili eşyaların ithali ile yurt içi teslimlerindeki uygulama uyumlu hale getirilmiştir.
- 7524 sayılı Kanunun 23 üncü maddesiyle, 3065 sayılı Kanuna eklenen geçici 45 inci madde ile 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, genel bütçeli kamu idareleri ile yabancı devlet kurum ve kuruluşları arasında imzalanan protokol kapsamında genel bütçeli kamu idarelerine bağışlanacak konut, iş yeri, okul, öğrenci yurdu, hastane, ibadethane, kültür ve sanat merkezi, kütüphane gibi taşınmazların inşasına ilişkin yabancı devlet kurum ve kuruluşlarına 1/1/2024 tarihinden itibaren yapılan teslim ve hizmetler ile aynı yerlerde genel bütçeli kamu idareleri ile yabancı devlet kurum ve kuruluşları arasında imzalanan protokol kapsamında genel bütçeli kamu idarelerine bağışlanacak konutların yabancı devlet kurum ve kuruluşlarına tesliminde 31/12/2025 tarihine kadar uygulanacağı hüküm altına alındığından, Tebliğde bu istisnanın detaylarına yer verilmiştir
- 7524 sayılı Kanunun 19 uncu maddesiyle, 3065 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (c) bendinde yapılan değişiklikle, faaliyetini bırakan, bölünen veya infisah eden mükelleflerin bünyesinde bulunan sonraki döneme devreden KDV tutarlarının devralan şirket tarafından indirilecek KDV olarak kullanılabilmesi vergi incelemesi şartına bağlandığından, Tebliğin ilgili bölümünde düzenleme yapılmaktadır.
- 7524 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle, 3065 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinde yapılan değişiklikle, iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan iade taleplerinin vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilmesinin esas olduğu hüküm altına alındığından, Tebliğde yer alan açıklamalar 3065 sayılı Kanun ile uyumlu hale getirilmiştir.
- İndirimli Teminat Uygulaması Sistemi ve Hızlandırılmış İade Sistemi Sertifikalarının talep edilmesine ilişkin hadler yeniden değerleme oranları esas alınarak güncellenmiştir.
İçerik:
Tebliğin 1 inci maddesiyle yapılan düzenlemeyle, davayı kaybeden tarafın avukata doğrudan veya icra/iflas müdürlükleri aracılığıyla ödemesi durumunda serbest meslek makbuzunun doğrudan davayı kaybeden adına düzenlenmesi gerektiği açıklığa kavuşturulmuştur.
Tebliğin 3 üncü maddesiyle, KDV Genel Uygulama Tebliğinde yapılan değişiklikle, belirli iade taleplerinde geçerli olan parasal sınır 10.000 TL’den 50.000 TL’ye yükseltilmiştir.
Tevkifat ve ihracat işlemlerinden kaynaklanan mahsuben ve nakden iade taleplerinde 50.000 TL altındaki tutarlarda Yeminli Mali Müşavir (YMM) raporu veya teminat gerekmeksizin işlem yapılabilirken, bu tutarın üzerindeki iadeler için vergi inceleme raporu veya YMM raporu zorunluluğu devam etmektedir.
KDV Kanununun (13/a) maddesinde, faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının teslimleri, bu araçların imal ve inşaası ile ilgili olarak yapılan teslim ve hizmetler ile bunların tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan hizmetler ve faaliyetleri deniz taşıma araçları ile yüzer tesis ve araçların imal ve inşası olanlara bu araçların imal ve inşası ile ilgili olarak yapılacak teslim ve hizmetler vergiden müstesna tutulmuştur.
İstisna, yük ve/veya yolcu taşımaya uygun deniz taşıma araçlarını kapsamaktadır.
Hava taşıma araçlarında ise istisna, yük ve/veya yolcu taşımaya elverişli uçaklar, helikopterler ve bunların ana motorları için geçerlidir. Kokpit haricinde yolcu taşıma kapasitesi bulunmayan hava araçları, eğitim, ilaçlama ve yangın söndürme amaçlı kullanılan uçak ve helikopterler, motorlu paraşütler, balonlar, planörler ile simülatör olarak adlandırılan cihazlar istisna kapsamına girmemektedir.
Keza, yük ve/veya yolcu taşımaya uygun tren, lokomotif ve vagonlar ile ana motorları da istisna kapsamına dahildir.
2/8/2024 tarihinde yayımlanan 7524 Sayılı Kanunla, Katma Değer Vergisi Kanunu'nun (13/b) maddesinde yapılan değişiklik ile gezi, eğlence, spor ve amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan özel tekneler, yatlar ve diğer araçlar için liman ve hava meydanlarında sunulan hizmetler, katma değer vergisi istisnası kapsamından çıkarılmıştır.
Tebliğin 8 inci maddesiyle, altın, gümüş, platin ile ilgili arama, işletme ve zenginleştirme faaliyetlerinden doğan mahsuben iade taleplerinde mükelleflerin, yalnızca gerekli belgeleri sunmaları yeterli olacaktır. İade miktarına bakılmaksızın vergi inceleme raporu, YMM raporu veya teminat aranmadan iadeler yapılabilecektir.
Eski düzenlemeye göre, bu işlemden kaynaklanan ve 10.000 TL’ye kadar olan mahsuben iade talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu veya teminat gerekmeksizin karşılanabiliyor, ancak 10.000 TL üzerindeki kısım için bu belgelerden biri talep ediliyordu.
İstisna belgesi, KDV mükellefine verilmektedir. Vergi dairesi tarafından istisna belgesi talep eden Devlet üniversiteleri ve hastaneleri, belediyeler ve benzerinin başvuru anında KDV mükellefiyetinin bulunması durumunda bunlar adına, mükellefiyetinin bulunmaması halinde ise varsa KDV mükellefi iktisadi işletmesine istisna belgesi verilmektedir.
Tebliğin bu bölümünde yapılan değişiklik uyarınca, adı geçen kurum ve kuruluşlar tarafından yatırım teşvik belgesine konu işleme ilişkin bir iktisadi işletme açılması ve bu işletmenin ayrı bir KDV mükellefiyetinin tesis ettirilmesi, belge kapsamında alınan makine ve teçhizat ile yazılım ve gayri maddi hakların iktisadi işletmenin bilanço veya aktifine kaydedilerek satın almanın gerçekleştiği döneme ilişkin KDV beyannamesi verme süresi içinde vergi dairesine bildirilmesi halinde iktisadi işletme adına istisna belgesi verilmesi mümkündür.
İktisadi işletme tarafından yatırım teşvik belgesi eki listede yer alan makine-teçhizat ve araçların kiralanması veya işletilmesine yönelik olarak bünyesinde bulunduğu ilgili kurum dahil müşterilerine düzenleyeceği faturalarda KDV hesaplanması ve hesaplanan KDV’nin 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir. İktisadi işletmenin bünyesinde bulunduğu kuruma verdiği hizmet karşılığında bedel belirlenmemişse 3065 sayılı Kanunun 27 nci maddesi uyarınca belirlenecek emsal bedel üzerinden KDV hesaplanacaktır.
Bu Tebliğin 12 nci maddesiyle, KDV Genel Uygulama Tebliğinin (II/E-12.) bölümünden sonra gelmek üzere, “13. Afet Bölgesi Olarak Kabul Edilen Yerlerde Genel Bütçeli Kamu İdarelerine Bağışlanmak Üzere Konut, İş Yeri, Okul, Öğrenci Yurdu, Hastane, İbadethane, Kültür ve Sanat Merkezi, Kütüphane Gibi Taşınmazların İnşasına İlişkin Yabancı Devlet Kurum ve Kuruluşlarına Yapılan Teslim ve Hizmetler ile Genel Bütçeli Kamu İdarelerine Bağışlanacak Konutların Yabancı Devlet Kurum ve Kuruluşlarına Teslimine İlişkin İstisna” başlıklı bölüm eklenerek, bu konuya ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
7524 Sayılı Kanun ile KDV Kanununun 17 nci maddesinde yapılan değişiklikle, faaliyetini bırakan, bölünen veya infisah eden mükelleflerin indirim konusu yapılamamış katma değer vergisi tutarının, devralan şirkette indiriminin, vergi incelemesi sonucuna göre indirim konusu yapılabilmesi yönünde düzenleme yapılmıştır.
7524 Sayılı Kanun ile KDV Kanununun 36 ncı maddesinde yapılan değişiklikle, KDV iadelerindeki esas usul, vergi incelemesi olarak belirlenmiştir. Buna göre KDV Uygulama Genel Tebliğinde de bazı değişiklikler yapılması gerekmiştir. Bu Tebliğ ile konuya ilişkin olarak KDV Genel Uygulama Tebliğinin (IV/A) bölümünün başına “A1.” ve “A2.” bölümleri eklenmiştir.
A1. GENEL AÇIKLAMA
Bu bölümde, KDV iadesiyle ilgili genel bilgilendirme yapıldıktan sonra, 7524 sayılı Kanun'da yapılan değişiklik doğrultusunda, mükelleflerin KDV iade taleplerinin vergi inceleme raporu sonucuna göre sonuçlandırılması gerektiği ifade edilmiştir. Öte yandan Tebliğde, KDV Kanunu'nun 36 ncı maddesiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı'na verilen yetki çerçevesinde, mükelleflerin KDV iade taleplerinin, Tebliğ'in ilgili bölümlerinde belirtilen işlem türlerine göre belirlenen usul ve esaslara uygun şekilde gerçekleştirilmesinin uygun görüldüğü belirtilmiştir.
Bu kapsamda:
A2. İADELERİ VERGİ İNCELEMESİNE TABİ OLANLAR
Bilindiği üzere, KDV Genel Uygulama Tebliği'nin 'Özel Esaslar' başlıklı (IV/E) bölümü, iade edilecek KDV tutarının doğruluğunu tespit etmeye yönelik bir çerçeve sunmaktadır. Bu düzenleme, Hazine’ye intikal etmemiş veya hayali olarak oluşturulmuş ve gerçek bir yüklenime dayanmayan tutarların KDV iadesi kapsamında suistimal edilmesini önlemeyi amaçlamaktadır.
31 Ekim 2024 tarihinden itibaren, KDV Genel Uygulama Tebliği'nin "Özel Esaslar" başlıklı (IV/E) bölümü yürürlükten kaldırılmış ve yerine "A2. İadeleri Vergi İncelemesine Tabi Olanlar" başlıklı yeni bir bölüm eklenmiştir. Bu değişiklikle birlikte, Tebliğ'in (IV/E) bölümüne yapılan atıflar, yürürlük tarihinden itibaren (IV/A2) bölümüne yapılmış sayılacaktır.
“A2” bölümünde, hakkında olumsuz rapor ve tespitler bulunan mükelleflerin iade taleplerinin vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirileceği belirtilmiştir.
Olumsuz rapor ve tespitlerin niteliğine göre belirlenen teminatların verilmesi halinde bu mükelleflerin iade talepleri yerine getirilecek, ancak teminatlar vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülecektir.
İade Talepleri Vergi İnceleme Raporuna Göre Yerine Getirilecek Mükellefler
Haklarında, düzenledikleri veya kullandıkları belgelerin gerçek duruma aykırı olduğuna ilişkin delil ve karineleri içeren rapor veya tespit bulunan veya bu mükelleflerle ilişkili olan aşağıdaki mükelleflerin iade talepleri vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilecektir:
5018 sayılı Kanun eki cetvellerde yer alan kamu kurum ve kuruluşları, il özel idareleri, köyler, belediyeler ve bunların teşkil ettikleri birlikler, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan emekli ve yardım sandıkları ile sermayelerinin (%51) veya daha fazlası yukarıda sayılanlara ait mükellefler hakkında bu bölüm hükümleri uygulanmaz.
Sahte belge düzenleme veya kullanma gibi olumsuz raporlara sahip mükellefler, belirli koşulları yerine getirerek teminat karşılığında iade alabilirler.
Tebliğin 16 ncı maddesi ile KDV Genel Uygulama Tebliği'nin (IV/A-1.1.) bölümünde yapılan değişiklikle, tam istisna kapsamında işlemler nedeniyle yüklenilen KDV'nin, yüklenildiği dönem ile iadenin talep edildiği dönem arasındaki devreden KDV ile karşılaştırılmaksızın, iadenin talep edildiği dönemdeki toplam indirim KDV ile karşılaştırılarak iade talebinin sonuçlandırılacağı açıklığa kavuşturulmuştur.
Bu düzenleme, Tebliğin 31/10/2024 tarihli yayımı ile yürürlüğe girmiştir.
Tebliğin 18 ve 19 uncu maddeleri ile İndirimli Teminat Uygulaması Sistemi (İTUS) ve Hızlandırılmış İade Sistemi (HİS) Sertifikalarının talep edilmesine ilişkin hadler artırılmıştır.
Yapılan değişiklikler, İTUS sertifikası başvurusu için gerekli tutarları artırmaktadır:
B) Hızlandırılmış İade Sistemi (HİS) (IV/C-1. bölümündeki değişiklikler):
HİS sertifikası başvurusu için belirlenen mali büyüklükler şu şekilde artırılmıştır:
Bilgilerinize Saygılarımızla Arz Olunur[2].
[1]Soru, görüş, öneri ve değerlendirmeleriniz için E-mail (info@adenymm.com.tr) atmanızı rica ederiz.
[2] Bilgilendirme Metni:
Sirkülerlerimizde yer alan bilgiler belli bir konunun veya yasal düzenlemenin veyahut yargı kararlarının çok geniş ve kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel olarak mükelleflere ve uygulayıcılara bilgi vermek, gündemi talip etmeye yardımcı olmak ve yorum yapmalarına yardım amacını taşımaktadır.
Sirkülerimiz profesyonel hizmetlerimizi temsil etmeyebileceği gibi, her durum ve koşulda profesyonel yaklaşımlarımızı da ifade ettiği iddia edilemez. Yaptığınız fiili/pratik çalışmalarda bu değerlendirmeler dikkate alınırken, olayların koşullarının da incelenmesi, irdelenmesi, sonuçlarının iyi analizi son derece önemlidir. Bu tür çalışmalarda mutlak suretle bir profesyonelden bilgi alınması veya danışmanlık alınmasında fayda bulunduğu düşünülmektedir.
Şirketimiz tarafından bazı önemli mali hukuk içerikli konular Sirküler yerine Makale olarak paydaşlarımızla paylaşılmaktadır.
“ADEN Yeminli Mali Müşavirlik Anonim Şirketi Ve Bağımsız Denetim Ve Danışmanlık Şirketi", söz konusu Sirkülerlerin ve içeriğindeki bilgilerin hata içermediğine dair herhangi bir güvence vermemektedir. Sirkülerleri ve içeriğindeki bilgileri kullanımınız sonucunda ortaya çıkabilecek her türlü risk tarafınıza aittir ve bu kullanımdan kaynaklanan her türlü zarara dair risk ve sorumluluk tamamen tarafınızca üstlenildiğinin bilinmesi gerekmektedir.
Gerekli olması halinde iletişim bilgilerimiz:
Ofisler-İletişim Bilgileri
İstanbul Ofis 1 (Yeminli Mali Müşavirlik Hizmetleri):
Şenlikköy Mahallesi, Yaşar Kemal Sokak, No: 3 Daire: 5 Florya-Bakırköy-İSTANBUL
Tel: (0212) 592 00 92
Fax: (0212) 592 00 92
Web: www.adenymm.com.tr
Email: info@adenymm.com.tr
İstanbul Şube: (Bağımsız Denetim Hizmetleri) 4-(Bağımsız Denetim Hizmetleri)
Tel: (0212) 592 00 92
Fax: (0212) 592 00 92
E-Mail: info@adenymm.com.tr