2024/39: Yapılmakta Olan Yatırımların Enflasyon Düzeltme Farkları Aktifleştirmede 5 Eşit Taksitle Kurum Kazancına Dahil Olacaktır.   

SİRKÜLER (2024)

Özet:

7529 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 30/10/2024 tarihli ve 32707 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

7529 sayılı Kanunun 11 ve 12 inci maddeleri ile enflasyon düzeltmesi uygulamasına yönelik Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi ve geçici 33 üncü maddesinde düzenleme yapılmıştır.

Kanun ile bazı vergi düzenlemeleri yanında;

• Yapılmakta olan yatırımlar hesabındaki enflasyon düzeltme farklarının dönem kazancıyla ilişkilendirilmemesi ile,
•  Tasfiye veya iflas sürecindeki şirketler için 2024 ve 2025 yıllarında oluşacak enflasyon düzeltme farklarının gelir veya gider olarak dikkate alınmaması,

 yönünde düzenlemeler içermektedir. 

• 2024 hesap dönemine ilişkin geçici vergi dönemlerinde “Yapılmakta Olan Yatırımlar” hesabından kaynaklanan düzeltme farklarını vergi matrahının tespitinde dikkate alan mükellefler, hesap döneminin başından itibaren kayıtlarını düzelterek, bu farkları dönem sonuna kadar özel fon hesabına aktaracaklardır.
• Tasfiye ve iflas durumundaki şirketler ile kamu iktisadi teşebbüslerinin 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklı kar/zarar farklarını vergiye tabi dönem kazancının tespitinde dikkate almayacaklardır.

İçerik:                                       

KİT’ler İle Tasfiye-İflas Hallerinde Enflasyon Düzletmesi Uygulaması:

Mezkur Kanunun 12. maddesiyle, tasfiye ve iflas durumundaki şirketler ile kamu iktisadi teşebbüslerinin 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklı kar/zarar farklarını vergiye tabi dönem kazancının tespitinde dikkate almayacakları düzenlenmektedir.

213 sayılı Kanunun geçici 33 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri” ibaresi “, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri, tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ile kamu iktisadi kuruluşları” şeklinde değiştirilmiş ve fıkraya birinci cümleden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümleler eklenmiştir.

“Bu fıkra hükümleri; tasfiye halindeki şirketler açısından kurumların tasfiyeye girmesine ilişkin genel kurul kararının tescil edildiği tarihin içinde bulunduğu hesap döneminden, iflas halindeki şirketler açısından ise iflasın açıldığı tarihin içinde bulunduğu hesap döneminden itibaren uygulanır. Bu tarihten önce geçici vergi dönemlerine ilişkin yapılmış olan enflasyon düzeltmesine yönelik geriye dönük herhangi bir düzeltme yapılmaz. Tasfiyeden vazgeçilmesi ya da iflasın kaldırılması durumunda, tasfiyeden vazgeçilen tarihin veya iflasın kaldırılmasına ilişkin mahkeme karar tarihinin içinde bulunduğu geçici vergi döneminden itibaren enflasyon düzeltmesi uygulanır. Tasfiyeden vazgeçilmesi veya iflasın kaldırılması hallerinde, bu fıkra uyarınca dönem kazancında dikkate alınmayan tutarlar tasfiyeden vazgeçildiği veya iflasın kaldırıldığı dönem kazancının tespitinde dikkate alınır.”

Yapılmakta Olan Yatırımlara Vergi Ertelemesi:

Mükellefler hali hazırda “Yapılmakta Olan Yatırımlar” hesabını enflasyon düzeltmesine tabi tuttuklarında, bu işlem sonucunda oluşan ve enflasyon düzeltmesi karı olarak değerlendirilmesi gereken enflasyon düzeltme farkları, yatırımlar henüz işletmeye dahi  alınmamış olmasına rağmen dönem kazancıyla ilişkilendirek vergiye tabi tutulmaktadır.  

Bu durum kamuoyunda çeşitli eleştirilere yol açmış olup, mevcut kanun düzenlemesinin yatırımların cezalandırılması anlamına geldiğinden kanun düzeyinde vergi ertelemesine olanak sağlayan yeni bir düzenleme yapılmıştır.

• Bahsi geçen Kanunun 11. maddesiyle, yapılmakta olan yatırımlara ilişkin harcamalarını “Yapılmakta Olan Yatırımlar” hesabında izleyen mükelleflerin, enflasyon düzeltmesine tabi tuttukları bu hesaba ilişkin düzeltme farklarını, dönem kazancıyla ilişkilendirmemeleri sağlanmaktadır.

• Bu kapsamda mükellefler, enflasyon düzeltmesinin uygulandığı dönemlerde, parasal olmayan kıymetler sınıfında yer alan yapılmakta olan yatırımlar hesabını enflasyon düzeltmesine tabi tutacaklar ve düzeltme sonrası oluşan ve enflasyon düzeltmesi karı olarak dikkate alınması gereken düzeltme farklarını dönem kazancıyla ilişkilendirmeyip, bu tutarları özel bir fon hesabında izleyeceklerdir.

• Özel fon hesabına alınan bu tutarlar, yatırımın tamamlanarak ilgili iktisadi kıymetin aktifleştirildiği dönem ile bu dönemi takip eden dört hesap dönemi içerisinde eşit taksitler halinde dönem kazancının tespitinde dikkate alınacaktır.

• Bu bent uyarınca özel fon hesabında izlenen ve dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayan tutarlar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak bu Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. Bu hesaplarda izlenen tutarlara ayrıca enflasyon düzeltmesi uygulanmaz.
• Yatırım döneminde veya iktisadi kıymetin aktifleştirilmesinden sonra işin bırakılması veya özel fon hesabında izlenen söz konusu tutarların bir kısmının veya tamamının başka bir hesaba nakledilmesi ya da işletmeden çekilmesi hallerinde, bu bent uyarınca dönem kazancında dikkate alınmayan tutarlar; işin bırakıldığı veya özel fon hesabının kısmen veya tamamen bu bent hükümlerine aykırı şekilde kullanıldığı dönemin kurum kazancının tespitinde dikkate alınır.

Bu düzenleme, 2024 yılında başlayan hesap döneminden itibaren geçerli olmak üzere 30 Ekim 2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

• Sonuç olarak, 2024 hesap dönemine ilişkin geçici vergi dönemlerinde “Yapılmakta Olan Yatırımlar” hesabından kaynaklanan düzeltme farklarını vergi matrahının tespitinde dikkate alan mükellefler, hesap döneminin başından itibaren kayıtlarını düzelterek, bu farkları dönem sonuna kadar özel fon hesabına aktaracaklardır.
• Tebliğ düzenlemesi ile uygulamanın detaylarının açıklığa kavuşturulması beklenmektedir.

Bilgilerinize Saygılarımızla Arz Olunur[2].