2023/44: 47 Seri Nolu KDV Genel Tebliği Yayımlanmıştır. 

SİRKÜLER (2023)

Özet:

07.09.2023 tarihli ve 32302 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 47) ile;

- 15/7/2023 tarih ve 32249 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7456 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi ile 3065 sayılı Kanuna eklenen geçici 44 üncü madde uyarınca, 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetlerde 31/12/2024 tarihine kadar uygulanacak istisnaya ilişkin olarak düzenleme yapılmaktadır.

- 7456 sayılı Kanunun 7 nci maddesi ile 3065 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (r) bendinde yapılan değişiklikle kurumların aktifinde yer alan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerde KDV istisnası uygulaması kaldırıldığından KDV Genel Uygulama Tebliğinin ilgili bölümlerinde düzenleme ve değişiklikler yapılmaktadır.

-Ayrıca 7456 sayılı Kanunun 8 inci maddesi ile 3065 sayılı Kanuna eklenen geçici 43 üncü madde uyarınca, 15/7/2023 tarihinden önce kurumların aktifinde kayıtlı bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerde KDV istisnası uygulamasına devam edileceğinden KDV Genel Uygulama Tebliğinin ilgili bölümlerinde düzenleme ve değişiklikler yapılmaktadır.

- Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılan oran değişikliklerinin yürürlük tarihi hususunda finansal kiralama işlemleri açısından yaşanan tereddütler giderilmektedir.     

- KDV Genel Uygulama Tebliği ile proje uygulaması getirilen ancak, Tebliğin yürürlüğünden önce istisna belgesi almak suretiyle veya verginin önce uygulanıp sonra iade edilmesi şeklinde yürütülen proje uygulaması dışında işlem yapanların da 1/1/2024 tarihinden itibaren proje uygulaması kapsamında istisna belgesi almaları gerektiği yönünde düzenleme yapılmaktadır.

İçerik:                                       

1. Afetzedelere Konut Yapımına İlişkin KDV İstisnası:

7456 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi ile 3065 sayılı Kanuna eklenen geçici 44 üncü maddede,

“6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler, 31/12/2024 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesnadır.

Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler bu Kanunun 32 nci maddesi hükmü uyarınca istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilir.

Birinci fıkrada yer alan süreyi bir yıla kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı; istisna kapsamına girecek teslim ve hizmetleri tanımlamaya, istisna ve iadeye ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

hükmü yer almaktadır.

• İstisna kapsamına; 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler girmektedir.
• Konut niteliğinde olmayan yapıların (işyeri, fabrika, alışveriş merkezi, cami, park, okul, hastane, sosyal tesis gibi) inşası ile mevcut konutların tadil, bakım ve onarımına ilişkin mal ve hizmet alımları istisna kapsamına girmez.
• İstisnadan faydalanılabilmesi için kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının AFAD ile bağış protokolü imzalaması şarttır.

İstisna, konutun inşasına yönelik mal ve hizmet alımlarını kapsamakta olup, bir arada bulunan konutların yapımına ilişkin altyapı işleri, site içi yollar, istinat duvarı, perde duvarı, çevre duvarı ve benzerlerine ilişkin mal ve hizmetler istisna kapsamında değerlendirilir. Çocuk parkı, bahçe düzenlemesi, havuz, pergole, kamelya, spor alanı ve benzerlerinin yapımına ilişkin mal ve hizmet alımları istisna kapsamında değerlendirilmez.

Ayrıca konutların mütemmimi niteliğindeki mutfak dolabı, konut sahibi kişilerce sökülüp taşınamayacak olan banyo dolabı ve vestiyer, panel radyatör, kombi, duşakabin, küvet ve benzerleri istisna kapsamındadır. Mobilya, beyaz eşya, perde, avize, televizyon ve benzeri eşyalar istisna kapsamında değerlendirilmez.

AFAD’a nakdi olarak yapılan bağışlar kullanılarak AFAD tarafından yaptırılan konutlara ilişkin mal ve hizmet alımlarında bu madde kapsamında istisna uygulanması mümkün değildir.

Öte yandan, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının bu istisna kapsamında inşa ettikleri konutların AFAD’a bedelsiz teslimi 3065 sayılı Kanunun 17/2-b maddesi kapsamında KDV’den istisnadır.

İstisna, AFAD ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına 31/12/2024 tarihine kadar yapılan teslim ve hizmetlere uygulanacak olup, inşa edilen konutların 31/12/2024 tarihinden sonra bağışlanması istisna uygulamasını etkilemez.

İstisnadan Yararlanacak Alıcılar

Söz konusu istisnadan, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, KDV mükellefi olup olmadığına bakılmaksızın faydalanır.

İstisnanın Uygulanması

6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, afetzedelere bağışlanacak konutların inşasına ilişkin olarak AFAD ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları arasında protokol düzenlenir. Söz konusu protokolde, bağışlanmak üzere inşa edilecek konutların sayısı ve mahiyeti, teknik özellikleri, nerede inşa edileceği ve benzeri bilgilere yer verilir.

Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bağışlayacakları konutlara ilişkin uygulama projesini hazırlar ve proje kapsamında alınacak mal ve hizmet listesini AFAD’ın onayına sunarlar.

Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, AFAD tarafından onaylanmış olan mal ve hizmetlere ilişkin listeyi elektronik ortamda sisteme girdikten sonra AFAD’la imzalanmış protokolün bir örneğiyle birlikte, KDV mükellefiyeti bulunuyorsa bağlı bulundukları vergi dairesine, KDV mükellefiyeti bulunmuyorsa inşa edilecek konutların bulunduğu yer Vergi Dairesi Başkanlığına/Defterdarlığa istisna belgesi almak için başvuruda bulunurlar.

Vergi Dairesi/Vergi Dairesi Başkanlığı/Defterdarlık, talebin öngörülen şartları sağlayıp sağlamadığını değerlendirir ve (EK:32)’de yer alan belgeyi düzenleyerek kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına verir ve bir örneğini AFAD’a gönderir.

Alınan istisna belgesinin bir örneği mal ve hizmetin alımı sırasında kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları tarafından satıcılara verilir ve istisna kapsamında işlem yapılması talep edilir. Bu belge satıcılar tarafından 213 sayılı Kanunun muhafaza ve ibraz hükümlerine uygun olarak saklanır.

İstisnanın Beyanı

Bu istisna kapsamında mal teslim eden ve hizmet ifa edenler, bu işlemlerini teslim ve hizmetin yapıldığı vergilendirme dönemine ait KDV beyannamesinin “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığının, “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda, 341 kod numaralı “Afetzedelere Bağışlanacak Konutların İnşasına İlişkin İstisna” satırı aracılığıyla beyan ederler.

Bu satırın “Teslim ve Hizmet Tutarı” sütununa istisnaya konu teslim ve hizmetlerin KDV hariç tutarı, “Yüklenilen KDV” sütununa bu teslim ve hizmetlere ilişkin alış ve giderlere ait belgelerde gösterilen toplam KDV tutarı yazılır.

İade talep etmek istemeyen mükellefler, “Yüklenilen KDV” sütununa “0” yazmalıdır.

Bu istisna kapsamındaki teslim ve hizmetlerden kaynaklanan iade taleplerinde aşağıdaki belgeler aranır:

- Standart iade talep dilekçesi

- İstisnanın beyan edildiği döneme ilişkin indirilecek KDV listesi

- İade hakkı doğuran işleme ait yüklenilen KDV listesi

- İadesi talep edilen KDV hesaplama tablosu

- Satış faturaları listesi

- İstisna belgesinin örneği ile proje kapsamında istisna uygulanarak alınan mal ve hizmet listesi

Mahsuben İade

Bu işlemlerden kaynaklanan mahsuben iade talepleri yukarıdaki belgelerin ibraz edilmiş olması halinde miktarına bakılmaksızın vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilir.

Nakden İade

Bu işlemlerden kaynaklanan ve 10.000 TL’yi aşmayan nakden iade talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilir. İade talebinin 10.000 TL’yi aşması halinde aşan kısmın iadesi, vergi inceleme raporu veya YMM raporuna göre yerine getirilir.

Teminat verilmesi halinde iade talebi yerine getirilir ve teminat, vergi inceleme raporu veya YMM raporu sonucuna göre çözülür.

2-Taşınmaz Teslimlerinde KDV İstisnası Geçişi-15 Temmuz 2023 Öncesi ve Sonrası:

3065 sayılı Kanuna 15/7/2023 tarihli ve 32249 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7456 sayılı Kanunla eklenen geçici 43 üncü maddede,

“Bu maddenin yürürlük tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazlar için bu maddeyi ihdas eden Kanunla, bu Kanunun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (r) bendinde yapılan değişiklik öncesi hükümler uygulanır.”

hükmü yer almaktadır.              

Bu kapsamda, 15/7/2023 tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazların 15/7/2023 tarihinden itibaren kurumlar tarafından satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerde KDV istisnası uygulamasına devam edilecektir.”

15/7/2023 tarihli ve 32249 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7456 sayılı Kanunun 7 nci maddesi ile 3065 sayılı Kanunun (17/4-r) maddesinde yapılan değişiklikle kurumların aktifinde kayıtlı bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerde KDV istisnası uygulaması 15/7/2023 tarihi itibarıyla kaldırılmış olup, bu tarihten itibaren kurumların aktifine kaydedilen taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler genel hükümler çerçevesinde KDV’ye tabi olacaktır.”

3-Finansal Kiralamada KDV Uygulaması/Vergiyi Doğuran Olay:

Tebliğin 3. Maddesi ile KDV Genel Uygulama Tebliğinin (III/B-2.2.) bölümünün ikinci paragrafı yürürlükten kaldırılmıştır. KDV Genel Uygulama Tebliğinin II/B-2.2. bölümünde finansal kiralama işlemlerinde uygulanan KDV oranı hakkında açıklama ve düzenlemeler yer almaktadır.

KDV Genel Uygulama Tebliğinin (III/B-2.2.) bölümünün 2. paragrafında;

“Finansal kiralama sözleşmelerine konu malların teslimleri veya kiralanmasına ilişkin KDV oranları sözleşmenin yapıldığı tarihte geçerli olan oranlar olup, sözleşme süresince bu oranlarda herhangi bir değişiklik söz konusu olmaz.”

düzenlemesi yer almaktaydı.

Bilindiği üzere 7 Temmuz 2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7346 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 10 Temmuz 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere %18’lik genel KDV oranı %20’ye, %8’lik KDV oranı ise %10’a yükseltilmişti.

• Bu oran değişikliği ile ilgili olarak Finansal Kurumlar Birliği tarafından, 10 Temmuz 2023 tarihinden önce imzalanan finansal kiralama sözleşmeleri kapsamında bu tarihten sonra düzenlenen kira faturaları ile sözleşme sonunda malın kiracıya tesliminde düzenlenecek olan faturalarda hangi oranların uygulanacağı konusunda Gelir İdaresi Başkanlığından görüş istenmişti.
• Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından bahsi geçen Finansal Kurumlar Birliğine verilen 4 Ağustos 2023 tarihli cevabi yazıda, Tebliğ’de yukarıdaki düzenleme olmasına rağmen, 10 Temmuz 2023 tarihinden itibaren yapılan kiralama işlemlerinde %10 ve %20 oranlarının kullanılması gerektiği belirtilmişti.

Sonuç itibariyle artık 47 seri numaralı KDV Genel Tebliğinin 3. maddesiyle KDV Genel Uygulama Tebliğinin’nin “sözleşmenin yapıldığı tarihte geçerli olan KDV oranın uygulanacağına ilişkin” kısım yürürlükten kaldırılmıştır.

Bir kanun değişikliği olmaması rağmen oran değişikliğine gidildiği açıktır.

• Buna göre, artık finansal kiralama işlemlerinde sözleşmenin yapıldığı andaki KDV oranları yerine hizmetin, yani kiralamanın yapıldığı veya teslimin yapıldığı tarihte geçerli KDV oranları uygulanacaktır.

4. Proje Uygulaması Kapsamında İstisna Belgesi Alınması:

Bilindiği üzere KDV Genel Uygulama Tebliği ile bazı istisna işlemler için proje uygulaması bulunmaktadır.

Bu düzenlemeye göre, proje uygulaması getirilen istisna işlemler kapsamında mal veya hizmet temin edecek mükellefler, istisna kapsamında temin edecekleri mal ve hizmetleri miktar, mahiyet ve tutar olarak önceden belirleyerek hazırlayacakları listeleri GİB sistemine yükledikten sonra bağlı oldukları vergi dairelerine başvurarak istisna belgesi almaktadırlar.

Bu Uygulama Genel Tebliğinin yürürlük tarihinden önce (01.05.2014) bu istisna işlemler alıcıya istisna belgesi ibraz etmek veya verginin önce ödenip sonra iade alınması şeklinde şeklinde yürütülmekteydi.

KDV Genel Uygulama Tebliği’nin uygulanmasında tereddüt edilen hususları gidermek amacıyla 10.06.2014 tarihinde (66) Seri No.lu KDV sirküleri yayımlanmıştır. Sirkülerin, Tebliğ’in yürürlüğüne ilişkin genel açıklama başlıklı (2.1) numaralı bölümünde; Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin, 1 Mayıs 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe girdiği ve bu tarihten sonraki işlemlere Tebliğ’de belirtilen usul ve esasların uygulanacağı; Tebliğ’in yürürlük tarihinden önceki işlemlere ise mülga Tebliğlerde yer alan düzenlemelerin uygulanacağı ifade edilmişti.

• Bahsi geçen Sirkülerin “Proje Uygulaması Getirilen İşler” başlıklı (2.3.) numaralı bölümünde ise istisna belgesi Tebliğin yürürlük tarihinden önce alınmış, Tebliğin yürürlüğünden önce başlanılmış ve halen devam eden işlemlerde, söz konusu proje uygulaması sona erene kadar Tebliğ’in yürürlüğünden önceki usul ve esaslar çerçevesinde işlem yapılacağı açıklanmıştı. Bu düzenlemeye istinaden bazı mükellefler mülga Tebliğlerde yer alan usul ve esaslara göre işlem yapmaya devam etmişti.

• 47 seri numaralı Tebliğde yapılan düzenleme ile de  istisna belgesi KDV Genel Uygulama Tebliği’nden önce alınmış, Tebliğin yürürlük tarihinden önce başlanmış ve halen devam eden işlemler için Tebliğ’in yürürlük tarihinden önceki usul ve esasların geçerli olacağı şeklindeki (66) No.lu Sirküler uygulaması sonlandırılmıştır.

KDV Genel Uygulama Tebliği ile proje uygulaması getirilen ancak, Tebliğ’in yürürlüğünden önce istisna belgesi almak suretiyle veya verginin önce uygulanıp sonra iade edilmesi şeklinde yürütülen proje uygulaması dışında işlem yapan tüm mükellefler 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren proje uygulaması kapsamında bu Tebliğe göre istisna belgesi almaları uygun görülmüştür.

Bilgilerinize Saygılarımızla Arz Olunur[2].