2023/31: Kur Korumalı Mevduat Hesabına İlişkin Bazı Değişiklikler Yapılmıştır.     

SİRKÜLER (2023)

Özet:

Kur korumalı mevduat hesaplarına ilişkin bazı düzenlemeler Sirküler konusunu oluşturmaktadır.

İçerik:                                       

1-Döviz yükümlülüğü olan (ithalat bedeli veya döviz kredilerinin geri ödemelerine ilişkin yükümlülükleri olan) yurt içi yerleşik tüzel kişilerin yükümlülükleri kapsamında döviz dönüşüm veya Türk lirası cinsinden mevduat ve katılım fonu hesaplarına destek sağlanması amacıyla 30 Mart 2023 Tarihli ve 32148 Sayılı Resmi Gazete’de “Döviz Yükümlülüğü Olan Tüzel Kişilerin Döviz veya Türk Lirası Cinsinden Mevduat ve Katılma Hesaplarına Sağlanacak Destek Hakkında Tebliğ (Sayı: 2023/6)” yayımlanmıştır:

Döviz yükümlülüğü olan yurt içi yerleşik tüzel kişilerin bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri, hesap sahibinin talep etmesi halinde vade başı kuru üzerinden Türk lirasına çevrilecektir.

Bankanın bu işlem sonucunda elde ettiği döviz, vade başı kuru üzerinden Merkez Bankası tarafından satın alınacak ve karşılığı Türk lirası ilgili bankaya aktarılacaktır. Banka tarafından yurt içi yerleşik tüzel kişiler için 1 aydan az olmamak üzere Merkez Bankasınca belirlenecek vadelerde Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılacaktır. Döviz yükümlülüğü olan yurt içi yerleşik tüzel kişilere bankalarda mevcut olan Türk lirası cinsinden mevduat veya katılım fonu hesabı bakiyeleri için vade başı kuru üzerinden hesap sahibinin talebine istinaden 1 aydan az olmamak üzere Merkez Bankasınca belirlenecek vadelerde hesap açılacaktır. Vade sonunda Türk lirası mevduat hesabı sahibine anapara ile faiz, katılma hesabı sahibine ise vade sonundaki katılma hesabı bakiyesi banka tarafından ödenecektir.

Vade sonu kurunun vade başı kurundan yüksek olması ve kur farkı üzerinden hesaplanan tutarın banka tarafından ödenecek faiz veya kâr payından yüksek olması durumunda, kur farkı üzerinden hesaplanan tutardan faiz veya kâr payı düşülerek hesaplanan tutar Merkez Bankasınca mevduat veya katılma hesabı sahibine ödenmek üzere ilgili bankaya aktarılacaktır.

Türk lirası mevduat veya katılma hesabından vadeden önce çekim yapılması halinde Merkez Bankasınca kur farkına ilişkin ödeme yapılmayacaktır.

Merkez Bankası tarafından bu uygulama kapsamında açılan Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına vade sonunda yenilenme imkânı tanınabilecektir. Bankanın mevduat hesabına uygulayacağı faiz oranı Merkez Bankasınca belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının altında olamayacaktır. Katılma hesabına sağlanacak getirinin Merkez Bankasının katılım bankaları ile açık piyasa işlemleri kapsamında yaptığı bir hafta vadeli geri satım vaadi ile alım işlemlerinde oluşan maliyetten düşük olması halinde aradaki farkı katılım bankacılığı esasları çerçevesinde katılım bankası karşılayabilir, karşılanmayan kısım için Merkez Bankasınca ödeme yapılmayacaktır.

Merkez Bankası, bankanın mevduat hesabına uygulayacağı azami faiz oranını belirlemeye yetkili olacaktır.

• Bu Tebliğ kapsamında mevduat veya katılma hesabı açan yurt içi yerleşik tüzel kişiden hesabın vadesi boyunca döviz alımı yapmama taahhüdü alınacaktır.
• Döviz alımı yapmama taahhüdünün yerine getirilmemesi halinde taahhüdünü yerine getirmeyen yurt içi yerleşik tüzel kişilerin Merkez Bankası kaynaklı kredi kullanım talepleri, taahhüdün yerine getirilmediğinin tespit edildiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kabul edilmeyecektir.

2. 31/03/2023 tarihli ve 32149 sayılı Resmi Gazete’de “Mevduat ve Katılma Hesaplarının Kur Artışlarına Karşı Desteklenmesine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılması Hakkında Karar (Karar Sayısı: 7016) ile 23/2/2022 tarihli ve 5206 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Mevduat ve Katılma Hesaplarının Kur Artışlarına Karşı Desteklenmesine İlişkin Kararın “Hazine desteğinin kullandırılmasında uygulanacak faiz ve kâr payı oranları” başlıklı bölümü değiştirilmiştir:

• Yapılan düzenleme ile kur korumalı hesaplara (KKH) ilişkin faiz oranı, TCMB tarafından belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranından az olmamak üzere, bankalar ve yararlanıcılar arasında serbestçe belirlenebilecektir.
• Bu Karar kapsamında destekten faydalanacak KKH'lere ilişkin faiz oranı ikinci fıkradaki asgari orandan az olmamak üzere bankalar ve yararlanıcılar arasında serbestçe belirlenir.
• Katılım bankalarında açılacak KKH'lerin katılım bankacılığı esasları çerçevesinde belirlenecek kâr payı oranlarına uygun şekilde açılması gerekir.
• Mevduat bankalarının KKH'lere uygulayacağı asgari faiz oranı, TCMB tarafından belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranıdır.

3. Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 ile 31/3/2023 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerini kur korumalı mevduat (KKM) kapsamına alabilmelerine imkan sağlanmıştır:

01 Nisan 2023 Tarihli ve 32150 Sayılı Resmî Gazete'de "Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2023/7)" ile yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 ile 31/3/2023 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerini kur korumalı mevduat (KKM) kapsamına alabilmelerine imkan sağlanmıştır.

Ayrıca, yine bu Tebliğ ile 2021/14 Sayılı Tebliğin 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “Banka tarafından yurt içi yerleşik gerçek kişiler ve yurt içi yerleşik tüzel kişiler için 3 ay, 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılır.” ibaresi “Banka tarafından açılacak Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarının vadeleri Merkez Bankasınca yayımlanacak usul ve esaslarda belirlenir.” olarak değiştirilmiştir.

Böylece kur korumalı mevduat hesaplarındaki vade sınırları da kaldırılmıştır.

Bilgilerinize Saygılarımızla Arz Olunur[2].