2022/59: Ar-ge Ve Teknoloji Geliştirme Bölgesi Mükelleflerinin İstisna Tutarın %2 Si Kadar Fon Ayrıma Ve Yatırım Zorunluluğu 

SİRKÜLER (2022)

Sayı/Konu: 2022/59: Ar-ge Ve Teknoloji Geliştirme Bölgesi Mükelleflerinin İstisna Tutarın %2 Si Kadar Fon Ayrıma Ve Yatırım Zorunluluğu            

Mevzuat:                                                  

Web: www.adenymm.com.tr

Email[1]: info@adenymm.com.tr, cakmakciali@adenymm.com.tr

Özet:

Hatırlanacağı üzere, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7263 Sayılı Kanun 03.02.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanun ile 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme  ve Tasarım  Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’da teşvik uygulamasına ilişkin bazı önemli değişiklikler yapılmıştır.

Buna göre, 2022 yılında yukarıda anılan kanunlar kapsamında istisna veya indirimden yararlanan mükelleflere 2022 yılı sonuna kadar yararlandıkları istisna veya indirimin %2’si oranında yatırım yapmaları zorunluluğu getirilmiştir. Bu nedenle, bu zorunluluğun 31.12.2022 tarihine kadar yerine getirilmemiş olması halinde yasal müeyyidelerin uygulanacağı belirlenmiştir.

2022 yılında 4691 sayılı Kanun kapsamındaki istisna kazançları 1 milyon TL ve üzerinde olan mükellefler ile yine 5746 sayılı Kanun kapsamındaki indirim tutarı 1 milyon TL ve üzerinde olan kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarların yüzde ikisi pasifte geçici bir hesaba aktarılacaktır. Aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20 milyon TL ile sınırlı tutulmuştur.

2022 yılında pasifte geçici bir hesaba aktarılan tutarların yıl sonuna, yani 31.12.2022 tarihine kadar  kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması için kullanılması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da 4691 sayılı Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak konulması gerekmektedir. Söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, bu Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançlar tutarının yüzde yirmisi, ilgili yılda yararlanılan gelir ve kurumlar vergisi istisnasına konu edilemez. Bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir.

4691 sayılı Kanun kapsamındaki yükümlülük gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini kapsarken, 5746 sayılı Kanun kapsamındaki yükümlülük sadece kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır.

İçerik:                              

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7263 Sayılı Kanun 03.02.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanun ile 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme  ve Tasarım  Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’da teşvik uygulamasına ilişkin bazı önemli değişiklikler yapılmıştır.

Kanun ile 4691 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir:

“EK MADDE 3- 1/1/2022 tarihinden itibaren geçici 2 nci madde kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançları tutarı 1.000.000 Türk lirası ve üzerinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarın yüzde ikisi pasifte geçici bir hesaba aktarılır. Bu fıkra kapsamında aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20.000.000 Türk lirası ile sınırlıdır. Bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da bu Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır. Söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, bu Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançlar tutarının yüzde yirmisi, ilgili yılda yararlanılan gelir ve kurumlar vergisi istisnasına konu edilemez. Bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir. Cumhurbaşkanı bu fıkrada yer alan tutar ve oranları birlikte ya da ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye, beş katına kadar artırmaya yetkilidir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.”

 5746 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine de aşağıdaki madde ilave edilmiştir:

(14) 1/1/2022 tarihinden itibaren 3 üncü madde kapsamında yıllık beyanname üzerinden yararlanılan indirim tutarı 1.000.000 Türk lirası ve üzerinde olan kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarın yüzde ikisi pasifte geçici bir hesaba aktarılır. Bu fıkra kapsamında aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20.000.000 Türk lirası ile sınırlıdır. Bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da 4691 sayılı Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır. Söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, bu Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden indirim konusu yapılan tutarın yüzde yirmisi, ilgili yılda yararlanılan Ar-Ge indirimine konu edilemez. Bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir. Cumhurbaşkanı bu fıkrada yer alan tutar ve oranları birlikte ya da ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye, beş katına kadar artırmaya yetkilidir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.”

Buna göre, 2022 yılında yukarıda anılan kanunlar kapsamında istisna veya indirimden yararlanan mükelleflere 2022 yılı sonuna kadar yararlandıkları istisna veya indirimin %2’si oranında yatırım yapmaları zorunluluğu getirilmiştir. Bu nedenle, bu zorunluluğun 31.12.2022 tarihine kadar yerine getirilmemiş olması halinde yasal müeyyidelerin uygulanacağı belirlenmiştir.

2022 yılında 4691 sayılı Kanun kapsamındaki istisna kazançları 1 milyon TL ve üzerinde olan mükellefler ile yine 5746 sayılı Kanun kapsamındaki indirim tutarı 1 milyon TL ve üzerinde olan kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarların yüzde ikisi pasifte geçici bir hesaba aktarılacaktır. Aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20 milyon TL ile sınırlı tutulmuştur.

2022 yılında pasifte geçici bir hesaba aktarılan tutarların yıl sonuna, yani 31.12.2022 tarihine kadar  kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması için kullanılması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da 4691 sayılı Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde ( Kuluçka Merkezi (İnkübatör): Özellikle genç ve yeni işletmeleri geliştirmek amacıyla; girişimcilere bölge içinde veya dışında ofis hizmetleri, ekipman desteği, yönetim desteği, mali kaynaklara erişim, kritik iş ve teknik destek hizmetlerinin bir çatı altında tek elden sağlandığı yapılar) faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak konulması gerekmektedir.

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Faaliyette Bulunan Mükellefler:

• 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren 4691 sayılı Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançları tutarı 1.000.000 Türk lirası ve üzerinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarın yüzde ikisi pasifte geçici bir hesaba aktarılır.
• Bu kapsamda aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20.000.000 Türk lirası ile sınırlıdır. Bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da bu Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır.
• Söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, 4691 sayılı Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançlar tutarının yüzde yirmisi, ilgili yılda yararlanılan gelir ve kurumlar vergisi istisnasına konu edilemez.
• Bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilcektir.

5746 Sayılı Kanun Kapsamında Ar-Ge İndirimi Bulunan Mükellefler:

• 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren Ar-Ge indirimi kapsamında yıllık beyanname üzerinden yararlanılan indirim tutarı 1.000.000 Türk lirası ve üzerinde olan kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarın yüzde ikisi pasifte geçici bir hesaba aktarılır.
• Bu kapsamda aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20.000.000 Türk lirası ile sınırlıdır.
• Bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da 4691 sayılı Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır.
• Söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, bu Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden indirim konusu yapılan tutarın yüzde yirmisi, ilgili yılda yararlanılan Ar-Ge indirimine konu edilemez.

Bilgilerinize Saygılarımızla Arz Olunur[2].