2020/94: İndirimli KDV Oranı Uygulamasında İşletme Hakkı Kullanımı İle Kuru Mülkiyet Teslimleri KDV Oranını Etkilemektedir.

SİRKÜLER (2020)

Sayı/Konu: 2020/94: İndirimli KDV Oranı Uygulamasında İşletme Hakkı Kullanımı İle Kuru Mülkiyet Teslimleri KDV Oranını Etkilemektedir.                 

Mevzuat: 60 KDV Sirküleri, Özelgeler     

Web: www.adenymm.com.tr

Email[1]: info@adenymm.com.tr, cakmakciali@adenymm.com.tr

Özet:

Hazine Ve Maliye Bakanlığı son verdiği özelgeler ve Sirküler ile kuru mülkiyet kiralaması dışındaki kiralamaların işyeri kiralaması olmadığını, bunun işletme hakkının kiralanması olduğu, bu nedenle de KDV oranının %18 olması gerektiği yönünde görüş vermiştir.

İçerik:                              

Bildiğiniz üzere 31 Temmuz 2020 (31 Temmuz Günü Dahil)-31.12.2020 arasındaki işyeri kiralamalarında KDV oranı %8 olarak belirlenmiştir.

Fakat, Hazine Ve Maliye Bakanlığı son verdiği özelgeler ile kuru mülkiyet kiralaması dışındaki kiralamaların işyeri kiralaması olmadığını, bunun işletme hakkının kiralanması olduğu, bu nedenle de KDV oranının %18 olması gerektiği yönünde görüş vermiştir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, esas itibariyle 60 nolu KDV Sirkülerlerinde, sonra ise pek çok özelgede kuru mülkiyet kiralaması dışındaki kiralamaları işletme hakkı kiralaması olarak gördüğünden indirimli (stopaj ve) KDV oranının kullanılmasının mümkün olmadığı görüşlerine yer vermektedir.

Bu kapsamda, idareye göre okul, yurt, akaryakıt istasyonu, otel gibi işletmecilik yapılan yerlerde KDV oranının %18 uygulanması gerektiği iddia edilmektedir.

Bize göre kanunda işletme hakkı kavramı açıklanmadığı ve sınırları tam belirlenemediğinden yasal açıdan taşınmaz kiralaması ile işletme hakkı kavramları iç içe geçmekte ve her zaman kesin çizgileri belirlemek kolay olmamaktadır. Bize göre, sözleşme şartları tamamlanmadan yapılan kiralamaların işletme hakkı kiralaması olarak değerlendirilmesi konuyu amacından saptıracaktır.

Örneğin, bize göre akaryakıt dağıtıcı sözleşmesi, maden arama sözleşmesi, okul için marka sözleşmesi gibi sözleşmeye bağlanan haklarla yapılan devirlerin işletme haklarının devri olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Aksi durumda, her yatırımın tamamlanıp kiralanmasını işletme hakkı olarak değerlendirmek tartışma konusundan amacı biraz aşmak demektir. Hatta, mevcut sözleşme haklarının bitirilip veya sona erdirilip yeni ve başka bir sözleşme yapılması durumunda dahi işletme hakkı kiralanmasından bahsetmek mümkün olmayacaktır.

Fakat, Hazine Ve Maliye Bakanlığının Sirküler ve Özelgelerine göre farklı değerlendirmelerin olduğunu ve mükelleflerin eleştiri ile karşılaşmamaları adına dikkate alınması gerektiğini de iletmek isteriz.   

Bursa Vergi Dairesi Başkanlığının 25.09.2020 tarih ve 45404237-130[I-20-182]-E.143205 sayılı Özelgesinde aşağıdaki görüşe yer verilmektedir:

"Buna göre, işyeri kiralama hizmetleri, işyeri olarak kullanılan bina, ofis, dükkan gibi taşınmazların kira sözleşmesi ile kuru mülkiyetinin kiralamasını kapsamaktadır. Bununla birlikte, taşınmazların, iktisadi bir faaliyetin icrasına tahsis edilerek ve/veya işletilmeye hazır hale getirilerek kiracıların kullanımına bırakılması halinde, bu tür kiralama işlemleri taşınmaza bağlı işletme hakkının kiralanması niteliğinde olduğundan bu işlemlerin işyeri kiralama hizmeti olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.

 Bu bağlamda, Şirketinizce verilen ATM alanı kiralama hizmeti, 2007/13033 sayılı BKK'nın geçici 6 ncı maddesi kapsamında işyeri kiralama hizmeti olarak değerlendirilemeyeceğinden, genel oranda (%18) KDV'ye tabi tutulması gerekmektedir."

Batman Defterdarlığının 25.09.2020 tarih ve 25410040-130-E.10470 sayılı Özelgesine göre;

"Buna göre, işyeri kiralama hizmetleri, işyeri olarak kullanılan bina, ofis, dükkan gibi taşınmazların kira sözleşmesi ile kuru mülkiyetinin kiralamasını kapsamaktadır. Bununla birlikte, taşınmazların, iktisadi bir faaliyetin icrasına tahsis edilerek ve/veya işletilmeye hazır hale getirilerek kiracıların kullanımına bırakılması halinde, bu tür kiralama işlemleri taşınmaza bağlı işletme hakkının kiralanması niteliğinde olduğundan bu işlemlerin işyeri kiralama hizmeti olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.

Bu çerçevede, …. Genel Müdürlüğüyle imzalanan protokol gereğince, Şirketinizce tefriş edilen öğrenci yurdunun aynı amaçla kullanılmak üzere anılan Kuruma  kiraya verilmesi işleminin, 2007/13033 sayılı BKK'nın geçici 6 ncı maddesi kapsamında işyeri kiralama hizmeti olarak değerlendirilmesi mümkün olmadığından,  işletme hakkının kiralanması niteliğindeki bu hizmete genel oranda (%18) KDV uygulanması gerekmektedir."

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 24.09.2020 tarih ve 39044742-130[özelge]-E.702055 sayılı Özelgesine göre aşağıda belirtildiği şekilde işletilmek üzere

"Bu çerçevede, işyeri kiralama hizmetleri, işyeri olarak kullanılan bina, ofis, dükkân gibi taşınmazların kira sözleşmesi ile kuru mülkiyetinin kiralamasını kapsamaktadır.

 Sanal ofis hizmetleri ise, sabit bir işyerinin sürekli olarak kullanılmak üzere kiralanmasından ziyade, kişi ve kurumların (şirketler, dernekler vb.) iş ve işlemlerinde adres bildirim ihtiyacına cevap vermek üzere aynı yerin aynı dönemde (farklı zaman dilimlerinde, günlük veya saatlik olarak) birden fazla kişinin kullanımına tahsis edilmesi suretiyle sunulan; bunun yanı sıra bu kişi ve kurumlara posta hizmeti sağlamak, faks, telefon ve sekreterlik hizmeti vermek veya belirli sürelerde toplantı salonlarını tahsis etmek gibi farklı fonksiyonlar da içerebilen bir hizmet türüdür.

 Bu bağlamda, Şirketiniz tarafından verilen sanal ofis hizmeti, 2007/13033 sayılı BKK'nın geçici 6 ncı maddesinin (1/a) bendi kapsamında işyeri kiralama hizmeti olarak değerlendirilemeyeceğinden, bu hizmete genel oranda (%18) KDV uygulanması gerekmektedir."

60 seri nolu KDV Sirkülerlerinde ise, KDV Kanununun 1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin; 1/3-f maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin KDV'nin konusuna girdiği hüküm altına alınmıştır.

Aynı Kanunun 17/4-d maddesinde ise iktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri KDV'den müstesnadır.

Buna göre, iktisadi işletmelerin her türlü kiralama işlemleri KDV Kanununun 1/1 inci maddesine göre KDV'ye tabidir.

Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde sayılan mal ve hakların kiralanması işlemleri KDV Kanununun 1/3-f maddesine göre KDV'ye tabi olmakla birlikte iktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri KDV'den müstesnadır.

Bu çerçevede, gelir vergisi açısından gayrimenkul sermaye iradı olarak tanımlansa dahi bir işletme veya müessesenin belirli bir bedel ve süre dahilinde başkasının kullanımına bırakılması şeklindeki işletme hakkının kiralanması işlemleri Kanunun 1/3-f maddesine göre KDV'ye tabi tutulacaktır.

Buna göre;

- Belediye veya bir devlet üniversitesine ait arsanın kiraya verilmesi KDV Kanununun 17/4-d maddesine göre KDV'den müstesnadır. Ancak arsanın, bu kurumların iktisadi işletmesine dahil olması veya bu kiralama işlemi nedeniyle bir iktisadi işletme oluşması halinde, söz konusu kiralama işlemi Kanunun 1/1 inci maddesine göre KDV'ye tabi olacaktır.

- Belediye veya bir devlet üniversitesi tarafından bir yerin çay bahçesi olarak işletilmek üzere kiraya verilmesi durumunda işletme hakkının kiralanması söz konusu olacağından, çay bahçesinin, kiraya veren kurumun bir iktisadi işletmesine dahil olup olmadığına bakılmaksızın, bu kiralama işlemi Kanunun 1/3-f maddesi gereğince KDV'ye tabi tutulacaktır.

- Belediye veya devlet üniversitesinin iktisadi işletmesine dahil olmayan gayrimenkulü, bankalara ATM cihazı konulmak ya da banka şubesi olarak kullanılmak üzere kiraya vermesi Kanunun 17/4-d maddesine göre KDV'den müstesnadır. Ancak, söz konusu gayrimenkul belediye veya üniversitenin iktisadi işletmesine dahil ise bu kiralama işlemi Kanunun 1 inci maddesine göre KDV'ye tabi olacaktır.

- Şehiriçi özel toplu taşıma hattının kiralanması, işletme hakkının kiralanması niteliğinde olduğundan Kanunun 1/3-f maddesi kapsamında KDV'ye tabidir.

- Bir kişinin sahibi olduğu otomobili il özel idaresine kiraya vermesi işlemi Kanunun 1/3-f maddesine göre KDV'ye tabi olacaktır.

- Bir vakfın, iktisadi işletmesine dahil olmayan gayrimenkulünü kiraya vermesi, Kanunun 17/4-d maddesine göre KDV'den müstesnadır.

- KDV mükellefiyeti olmayan işhanı yönetimine ait otoparkın kiraya verilmesi, Kanunun 1/3-f maddesi gereğince KDV'ye tabidir.

Bilgilerinize Saygılarımızla Arz Olunur.

                         

[i]