2020/103: 7143 Matrah Artırımı Bozulanlar Yeni Yapılandırma Kanunu (7256) Hükümlerinden Yararlanabilir Mi?       

SİRKÜLER (2020)

Sayı/Konu: 2020/103: 7143 Matrah Artırımı Bozulanlar Yeni Yapılandırma Kanunu (7256) Hükümlerinden Yararlanabilir Mi?                 

Mevzuat: 7256, 7143 sayılı Kanunlar      

Web: www.adenymm.com.tr

Email [1] : info@adenymm.com.tr , cakmakciali@adenymm.com.tr

Özet :

Yaptığımız değerlendirmeler neticesinde 7143 sayılı Kanun kapsamında (2018) yapılan yapılandırma ve özellikle matrah artırımı hükümleri kapsamında taksitlendirilen ama ödenmemiş ve ayrıca yasaya aykırı şekilde ödemeleri ihlal edilerek hak kayıpları yaratan borçların da  7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılabileceği görüşlerini gözlemledik. 

Bu nedenle, tereddütleri gidermek adına aşağıdaki açıklamalara ihtiyaç duymuş bulunmaktayız. 

İçerik:                              

7256 sayılı Kanunun "3-Ortak Hükümler" başlıklı b fıkrasına göre 11/5/2018 tarihli ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanuna göre yapılandırılan ve bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla "anılan Kanun kapsamında ödemeleri devam eden alacaklar" açısından, borçlular talep etmeleri hâlinde bu Kanun hükümlerinden yararlanabilir.

Bu takdirde, 7143 sayılı Kanun kapsamında ödenen taksitler için yapılandırma hükümleri geçerli sayılır, bu şekilde ödenmiş taksit tutarlarına tecil tarihi ile ödeme tarihi arasında geçen süre için anılan Kanuna göre tercih edilen taksit süresine uygun katsayı uygulanır, kalan taksit tutarlarına konu alacaklar vadesinde ödenmemiş alacak kabul edilerek bu Kanunun ilgili hükümlerine göre yapılandırılır ve ödenmemiş taksitlere ilişkin kalan katsayı tutarlarının tahsilinden vazgeçilir hükmü yer almaktadır. 

Özetle, 7143 kapsamında yapılandırılan ve 17 Kasım 2020 itibariyle halen yasal olarak ödemeleri devam eden yapılandırma borçları kesin olarak kanun hükümlerinden yararlanabilecektir. 

Bu hükme göre, 7143 sayılı Kanunun 

2-Kesinleşmiş Alacaklar, 

3-Kesinleşmemiş ve Dava Safhasındaki Alacaklar ve 

4-İnceleme ve tarhiyat safhasındaki işlemler olan üncü maddeleri kapsamında yapılandırılan

ve 7256 sayılı Kanunun yayımlandığı 17/11/2020 tarihi itibarıyla 7143 sayılı Kanun kapsamında ödemeleri devam eden taksitlendirmelerde kalan taksit tutarlarına konu borçların 7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılması mümkün bulunmakta olup, bu takdirde kalan taksit tutarlarına konu borçlar vadesinde ödenmemiş kabul edilecek ve borçlular ödedikleri tutarlar kadar 7143 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanacaklardır. 

Borçlular, 7143 sayılı Kanunun her bir maddesi kapsamında oluşturulan yapılandırma dosyasına konu borçları için ayrı ayrı 7256 sayılı Kanundan yararlanma başvurusunda bulunabilecekleri gibi 7143 sayılı Kanunun her bir maddesi itibarıyla yapılandırılan tüm borçları için de başvuruda bulunabileceklerdir.

Görüldüğü üzere 7143 sayılı  Kanunun 5. maddesi kapsamında matrah ve vergi artırımı yapan mükelleflerden ödemelerini ihlal edenler bu nedenlere dayalı olarak tekrar Kanun hükümlerinden yararlanamayacaklardır. Bu husus, 6736 sayılı Kanun kaynaklı matrah artırımı hükümleri için de geçerlidir. 

Bu nedenle, matrah ve artırımı yapanların incelenmeme haklarını tekrar tesis eden bir hukuki durum bulunmamaktadır. Matrah artırımı yükümlülüklerini yasaya uygun yerine getirmemiş mükellefler vergi incelemesine tabi olabileceklerdir.

Kanunun 3/10-b fıkrasına göre ise  3/8/2016 tarihli ve 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun, 18/5/2017 tarihli ve 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun hükümlerine göre bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla taksit ödemeleri devam eden alacaklar ile 6736 sayılı Kanuna göre tahakkuk eden alacaklar hakkında uygulanmayacaktır. 

1 seri nolu Tebliğe göre; 

15-Bazı Kanunlara Göre Yapılandırılmış Olan ve Kanunun Yayımı Tarihi İtibarıyla Ödemeleri Devam Eden Alacaklar

a)  7256 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin dokuzuncu fıkrasının (b) bendinde “b) 11/5/2018 tarihli ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanuna göre yapılandırılan ve bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla anılan Kanun kapsamında ödemeleri devam eden alacaklar açısından, borçlular talep etmeleri hâlinde bu Kanun hükümlerinden yararlanabilir. Bu takdirde, 7143 sayılı Kanun kapsamında ödenen taksitler için yapılandırma hükümleri geçerli sayılır, bu şekilde ödenmiş taksit tutarlarına tecil tarihi ile ödeme tarihi arasında geçen süre için anılan Kanuna göre tercih edilen taksit süresine uygun katsayı uygulanır, kalan taksit tutarlarına konu alacaklar vadesinde ödenmemiş alacak kabul edilerek bu Kanunun ilgili hükümlerine göre yapılandırılır ve ödenmemiş taksitlere ilişkin kalan katsayı tutarlarının tahsilinden vazgeçilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Bu hükme göre, 7143 sayılı Kanunun 2, 3 ve 4 üncü maddeleri kapsamında yapılandırılan  ve 7256 sayılı Kanunun yayımlandığı 17/11/2020 tarihi itibarıyla 7143 sayılı Kanun kapsamında ödemeleri devam eden taksitlendirmelerde kalan taksit tutarlarına konu borçların 7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılması mümkün bulunmakta olup, bu takdirde kalan taksit tutarlarına konu borçlar vadesinde ödenmemiş kabul edilecek ve borçlular ödedikleri tutarlar kadar 7143 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanacaklardır.

Borçlular, 7143 sayılı Kanunun her bir maddesi kapsamında oluşturulan yapılandırma dosyasına konu borçları için ayrı ayrı 7256 sayılı Kanundan yararlanma başvurusunda bulunabilecekleri gibi 7143 sayılı Kanunun her bir maddesi itibarıyla yapılandırılan tüm borçları için de başvuruda bulunabileceklerdir.

Kanunun 3 üncü maddesinin dokuzuncu fıkrasının (b) bendi hükmünden yararlanmak isteyen borçluların bu Tebliğ ekinde yer alan başvuru dilekçeleri ile başvuruda bulunmaları ve ayrıca ( Ek: LİSTE II )’yi doldurarak başvuru dilekçelerine eklemeleri gerekmektedir.

Bu durumda, 7143 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak ödenen taksit tutarları için bu Kanun hükümleri geçerli sayılacaktır. Bu şekilde ödenmiş taksit tutarlarına anılan Kanuna göre tercih edilen taksit süresine uygun katsayı hesaplanmış ve tahsil edilmiş olduğundan, ödenmiş kısım ile ilgili herhangi bir işlem yapılmayacaktır. Kalan taksit tutarları vadesinde kısmen veya tamamen ödenmemiş alacak kabul edilerek 7256 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılandırılacak ve 7143 sayılı Kanun kapsamında ödenmemiş taksitlere ilişkin olarak anılan Kanun kapsamında hesaplanmış olan katsayı tutarlarının tahsilinden vazgeçilecektir. 7143 sayılı Kanun kapsamında 7256 sayılı Kanunun yayımlandığı 17/11/2020 tarihinden önce taksit tutarları ile birlikte ödenen katsayı tutarları ise red ve iade edilmeyecektir.

Diğer taraftan, 7143 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan alacakların kalan taksit tutarları için 7256 sayılı Kanundan yararlanmak üzere başvuru yapılması hâlinde, 7256 sayılı Kanuna göre ödenecek tutarlar farklılaşabilecektir.

Örneğin, 7256 sayılı Kanundan yararlanılarak ödenmesi talep edilen borcun 7143 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi hükmünden yararlanılarak yapılandırılmış olması hâlinde, ödenen tutar kadar 7143 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanılacak, anılan bent kapsamında terkine konu edilmemiş olan vergi asılları da ödenmemiş olan taksitler içinde yer alan vergi asılları ile birlikte 7256 sayılı Kanuna göre yapılandırılacaktır. Bu durumda, borçluların 7256 sayılı Kanuna göre daha fazla tutarda vergi aslı ödemeleri gerekebilecektir.

Ayrıca, 213 sayılı Kanunun “Pişmanlık ve ıslah” başlıklı 371 inci maddesi kapsamında pişmanlık hükümlerinden yararlanılabilmesi için borcun tamamının ödenmesi gerekmekte olup, kısmen ödeme yapılması hâlinde pişmanlık hükümleri ihlal olmaktadır. Bu kural 7143 sayılı Kanun kapsamında pişmanlıkla beyan edilerek yapılandırılan alacaklar için de geçerlidir.

7143 sayılı Kanunun 2 nci maddesi kapsamında yapılandırılan veya 4 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında beyan edilerek yapılandırılan ve 7256 sayılı Kanunun yayımlandığı 17/11/2020 tarihi itibarıyla ödemeleri devam eden alacaklar için 7256 sayılı Kanundan yararlanılmak istenilmesi hâlinde, pişmanlık hükümlerinden kısmen yararlanılması mümkün olmadığından, pişmanlık hükümlerinden yararlanılmayacak ve yapılan ödemeler ödeme tarihleri itibarıyla mahsup edildikten sonra kalan tutar vadesinde ödenmemiş alacak kabul edilerek 7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılabilecektir.

Ayrıca, Kanunun 3 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince;

- 3/8/2016 tarihli ve 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun,

- 18/5/2017 tarihli ve 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun,

hükümlerine göre yapılandırılan ve 7256 sayılı Kanunun yayımı tarihi itibarıyla taksit ödemeleri devam eden alacaklar ile,

- 6736 sayılı Kanuna göre tahakkuk eden alacakların (matrah ve vergi artırımı ile işletme kayıtlarının düzeltilmesinden kaynaklanan vergiler),

7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılması mümkün bulunmamaktadır.

Kanun hükümleri değerlendirildiği zaman, 6736 ve 7020 sayılı Kanunlar kapsamında yapılandırılan borçlar için, ödemeleri hali hazırda devam etse dahi, 7143 sayılı Kanunun aksine 7256 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanamayacaklardır.

Fakat, kanun koyucu sanki eski yapılandırma kanunları için özel, kendine has bir hüküm belirlemiş gibi madde düzenlenmesine karşın, eski düzenlemelere göre yapılandırma kapsamına giren alacakların yapılandırılmasının bozulması durumunda yeniden yararlanılamayacağı algısı yaratmaktadır.

Özellikle, 7143 sayılı Kanun kapsamında ödemeleri devam edenler için özel izin veren düzenlemeye karşın, sanki yapılandırması bozulmuş olanların kapsama girmeyeceği düşüncesini doğurmaktadır. Buna karşın, eski düzenlemelere göre yapılandırması bozulanların yararlanamayacağına dair açık hüküm de olmadığından, eskiden yapılandırılması bozulmuş mükelleflerin de Kanun kapsamında yer almaları gerektiğini düşünmekteyiz. 

Bilgilerinize Saygılarımızla Arz Olunur.

                         

[i]